Waren met de Elektriciteitswet van 1989 de eerste concrete stappen gezet op weg naar de liberalisering van de energiemarkt, nu wordt door implementatie van Europese wetgeving (de Europese Elektriciteitsrichtlijn 96/92/EG) de elektriciteitsmarkt definitief geliberaliseerd en daarmee het wettelijk vastgelegde monopolie opgeheven. De Elektriciteitswet 1998 zorgt ervoor dat de taken in de bedrijfstak verdeeld worden tussen verschillende bedrijven om meer marktwerking en een efficiëntere bedrijfsvoering te bereiken. Met deze wet komt ook een eind aan de centrale sturing van elektriciteitsproductie. De SEP gaat om die reden opgeheven worden.
De liberalisering vindt in drie fases plaats. In de eerste fase (1998) wordt de markt opengesteld voor grootverbruikers en wordt de import vrij. In de tweede fase (2002) wordt de markt voor middelgrote verbruikers van elektriciteit geopend en in de derde en laatste fase (2004) wordt de markt voor kleine ondernemingen en consumenten geopend.
(zie ook het dossier: 'Elektriciteitsproductie toen en nu')