- Kernfusie:
- onderzoek naar en toepassing van energieopwekking door middel van fusie van atomen (in tegenstelling tot kernsplijting) (inclusief ITER)
Lage prioriteit voor kernfusie-onderzoek
De ministers van EZ en Onderwijs laten de Kamer weten dat het onderzoeksbudget voor kernfusie de komende vier jaar bevroren zal worden op het niveau van 1982: f 21,4 miljoen (f 17,6 voor FOM en f 3,8 voor het ECN). Deetman (Onderwijs) schrijft dat “gezien de lage prioriteit die kernfusie-onderzoek binnen het kader van energie-onderzoek heeft“, de bevriezing gerechtvaardigd is. Hij zegt ook dat sinds de laatste standpuntbepaling (1976) “vrijwel niets is veranderd in de vooruitzichten voor energie-opwekking door middel van kernfusie”. In Europa gaat het om heel andere bedragen: het Europese vijfjarenprogramma kernfusie-onderzoek (1982-86) bedraagt ongeveer f 3,5 miljard.
JET in bedrijf; kernfusie niet voor 2025
In het Engelse Culham wordt het JET kernfusie experiment officieel in bedrijf genomen nadat in juni 1983 al de eerste experimenten hebben plaatsgevonden. De Joint European Torus is een samenwerkingsverband van de EEG samen met Zweden en Zwitserland. Nederland betaald ongeveer 0,6 %. Na de JET, zo is de verwachting, moet er eerst nog een experimentele machine moeten worden ontwikkeld (de NET – Next European Torus) waarin de technische voorwaarden voor een fusiereactor kunnen worden ontwikkeld. Commerciële toepassing wordt niet verwacht voor 2025.
Industrie: geen investeringen, wel opdrachten
Onder de naam Dutch Scientific en op initiatief van FOM en NIKHEF, hebben ongeveer 30 Nederlandse bedrijven zich aangesloten om een grotere industriële bijdrage te kunnen leveren aan het internationale kernfusie-onderzoek. In Hengelo (bij Stork) komt een coördinatiecentrum van het samenwerkingsverband. In het overzicht van het Wetenschapsbudget 1982 bleek dat de industrie geen cent investeerde in fusie-onderzoek. Nu hoopt men op opdrachten. Het consortium lukt het de eerste jaren voor ongeveer 20 miljoen per jaar opdrachten binnen te slepen, maar na 1993 komt de klad er in.
Kosten kernfusie voor Nederland
De directeur van Instituut van Plasmafysica geeft een opsomming van de kosten van kernfusie voor Nederland: eigen onderzoek in Nieuwegein en bij ECN 15 miljoen; directe bijdrage aan Europees fusie-onderzoek (JET) 6 miljoen en een indirecte bijdrage van 10 miljoen. Dus alles bij elkaar f 31 miljoen gulden. Per jaar.