- Borssele:
- (discussie over en realisering van) kernenergiecentrale op deze specifieke locatie
- Vergunningen:
- (juridische) procedures van en bezwaren tegen vergunningen en bestemmingsplannen voor specifieke bezigheid of installatie
Wijers: bezwaren tegen sluiten Borssele 2004 ongegrond
Minister Wijers heeft de bezwaren tegen de beperking van de vergunning van de Borssele tot 31-12-2003 ongegrond verklaard. 1781 mensen of rechtspersonen stuurden in totaal 5100 bezwaarschriften tegen de sluitingsdatum. Hij zegt dat tot voor kort in de SEP-plannen altijd is uitgegaan van een levensduur van 30 jaar (dus tot 2003) en de kerncentrale ook volgens de SEP niet nodig is voor de elektriciteitsvoorziening daarna. Zorgen om de veiligheid omdat gekwalificeerd personeel zal vertrekken bij vervroegde sluiting, is volgens hem geen argument; het elektriciteitsbedrijf moet zorgen dat veiligheid niet in geding komt. De klagers kunnen nog naar de Raad van State, maar de EPZ zegt zich er ‘voorlopig’ bij neer te leggen en niet in beroep te gaan: “De directie acht zich gebonden aan de gesloten overeenkomst“, aldus EPZ-directeur Van Meegen. Maar werknemers en ondernemingsraad gaan “massaal in beroep.“ Dat ‘massaal’ valt nog wel mee, in totaal zijn er eind januari negen bezwaren bij de Raad van State binnengekomen.
Raad van State vernietigd vergunning Borssele
De Raad van State geeft Greenpeace, Natuur en Milieu en de Zeeuwse Milieufederatie gelijk en vernietigt de vergunning voor de modificatie van Borssele. Dat betekent dat de gehele modificatie, die inmiddels is afgerond, illegaal is en de kerncentrale zonder de juiste vergunning doordraait. Ook de vergunning voor splijtstof met hogere verrijkingsgraad wordt nietig verklaard. De uitspraak is weliswaar op formele gronden: verzuimd is om het ministeries van Landbouw, en van Verkeer en Waterstaat tot het bevoegd gezag te rekenen, maar daardoor is er niet inhoudelijk gekeken naar de vergunning, aldus Greenpeace. De bedrijfsvoering mag gewoon doorgaan en het kabinet Kok geeft op 4 augustus op de valreep nog een gedoogvergunning.
Looptijd vergunning KCB gewijzigd tot 31-12-2003
De regering wijzigt de vergunning van de kerncentrale Borssele. Er wordt een sluitingsdatum in de vergunning vastgelegd: uiterlijk 31 december 2003 moet de centrale dicht. Op 19 januari 1999 gaan de Stichting Borssele 2004+, het KIVI (Koninklijk Instituut Voor Ingenieurs) en enkele werknemers van de kerncentrale in beroep tegen de vergunningswijziging.
Borssele heeft weer vergunning
De Raad van State keurt twee vergunningen van Borssele definitief goed. Het gaat om de vergunningen voor de modificatie en het gebruiken van splijtstof met een hoger percentage splijtbaar uranium-235. Die werden in juni 1998 vernietigd door de Raad van State, waarna de procedure opnieuw doorlopen moest worden. De onafhankelijkheid van de Raad van State zelf, door zijn dubbelrol als adviseur van de overheid en als rechter, wordt wel ter discussie gesteld. Maar de Raad oordeelt zelf dat het als rechtscollege wel degelijk bevoegd is om over deze zaak te oordelen: de wetgever (regering en parlement) heeft de Raad van State immers aangewezen om dit soort beroepszaken te behandelen, aldus de Afdeling bestuursrechtspraak.
Sluiting Borssele per 2003 onzeker na besluit Raad van State
Een maand nadat het kabinet heeft laten weten dat het niet zal zorgen voor vervangend werk voor banenverlies door de sluiting van Borssele, omdat Zeeland sterk genoeg is dat zelf op te vangen, vernietigt de Raad van State de wijziging van de vergunning (sluiting op 31-12-2003) van de kerncentrale op procedurele gronden. De Afdeling bestuursrechtspraak stelt dat de intrekking van de vergunning per 31-12-03 door de regering onvoldoende gemotiveerd is. Er gloort hoop voor de voorstanders van kernenergie. De EPZ had zelf geen bezwaar aangetekend, men voelde zich gebonden aan het akkoord met het kabinet, maar inmiddels is er sprake van “voortschrijdend inzicht“ en men voelt er niets voor de centrale te sluiten. De nieuwe elektriciteitswet van 1998 geeft de stroombedrijven beduidend meer macht dan vroeger en heeft de politiek veel zeggenschap ontnomen. Er gelden nu de regels van de Europese markt.
Ministers reageren luchtig: het gaat om een formele afwijzing waar wel een mouw aan te passen zal zijn. Juristen van VROM zijn onmiddellijk aan het werk getogen om, overeenkomstig het kabinetsbeleid, de centrale alsnog buiten bedrijf te kunnen stellen, laten ze weten. De politiek laat in een reactie weten aan sluiting vast te houden, er is nog steeds een kamermeerderheid: PvdA, D66, GroenLinks, RPF en SP. De VVD komt met de verwachting dat de Nederlandse Staat misschien wel een schadeclaim (“die in de miljarden loopt”) te wachten staat als er nu nog tot sluiting per 31-12-03 wordt besloten. EPZ wil al met het Rijk overleggen wat er moet gebeuren met het afval als de centrale langer openblijft, omdat het opwerkingscontract eind 2003 afloopt. Stoppen met opwerken kan een optie zijn, maar wie betaald dan de opslagbunker?
Rechtzaak tegen EPZ voor sluiting KCB per 2004
De Nederlandse Staat start een rechtzaak tegen EPZ om sluiting van Borssele per 31-12-2003 af te dwingen. De eerste zitting wordt pas rond de zomer van 2001 verwacht, maar langzaam druppelt er meer informatie binnen over eisen. EZ denkt sterk te staan want er zijn duidelijke afspraken gemaakt over sluiting, wil dat EPZ voorbereidingen gaat treffen voor de sluiting en eist een dwangsom van f 2 miljoen voor elke dag dat de centrale langer doordraait. EPZ stelt dat de afspraak is gemaakt met de ondertussen opgeheven overkoepelende organisatie van elektriciteitsbedrijven, de SEP, en voelt zich daaraan niet gebonden. Door de liberalisering heeft de staat niets meer te zeggen over hoe de elektriciteit wordt opgewekt, is hun standpunt. Het schaakspel gaat verder via de media.
Definitieve beschikking brandstofdiversificatie Borssele
Na diverse eerdere keren overwogen is de EPZ op 8 juli 2010 toch gestart met de vergunningsaanvraag voor het gebruik van MOX-brandstof in de kerncentrale.
Op 9 maart 2011 legt de Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (EL&I) de ontwerpbeschikking ‘Brandstofdiversificatie Kerncentrale Borssele’ op grond van de Kernenergiewet (Kew) ter inzage gelegd en op 24 juni komt de definitieve vergunning.
Door die vergunning is het EPZ toegestaan om in de kerncentrale Borssele MOX en ook (c)-ERU te gebruiken. MOX is een mengsel van uranium en plutonium en (c)-ERU is gecompenseerd verrijkt opgewerkt uranium. Om gebruik van (c)-ERU te maken moet de maximale verrijkingsgraad verhoogd worden. Door de storende werking van U-236 die in het opgewerkt uranium aanwezig is en dat werkt als een neutronenvanger, moet er meer splijtbaar uranium aanwezig zijn om de zelfde energie op te wekken. De maximaal toegestane verrijkingsgraad (het percentage splijtbaar U-235) wordt verhoogd naar 4,6%. Doordat plutonium een aantal kernfysische eigenschappen heeft die anders zijn dan uranium-235, worden de veiligheidsmarges door de inzet van MOX kleiner. Door de inzet van MOX en (c)-ERU neemt de stralingsbelasting van werknemers toe, nemen de tritiumlozingen toe, nemen de proliferatiegevaren toe, etc. en zo verder. Maar de minister heeft er geen probleem mee.
Op 13 februari 2013 veegt de Raad van State het beroep van Greenpeace van tafel: “mox-splijtstof levert slechts een onbeduidende verhoging van de veiligheids- en gezondheidsrisico´s op”.
Bedrijfsduurverlenging kerncentrale Borssele tot 2034
24 oktober 2012 begint de procedure voor bedrijfsduurverlenging van de kerncentrale Borssele. Die bedrijfsduur tot 2034 is in juni 2006 afgesproken in het convenant tussen EPZ en het toenmalige kabinet, maar moet nu nog wettelijk geregeld worden. De minister van Economische Zaken, Kamp, laat weten dat het wel kan zonder milieueffectrapportage, omdat het alleen maar effectuering is van bestaand beleid en er eigenlijk niets veranderd. De 7 oude kerncentrales die Duitsland na Fukushima om veiligheidsredenen uit bedrijf nam, waren allemaal minder oud dan de nu al 39 jaar oude kerncentrale in Borssele. De Duitse kerncentrales die nog tot uiterlijk 2022 mogen draaien, zullen dan maximaal 34 jaar oud zijn. Dit terwijl de ook Duitse kerncentrale in Borssele (immers gebouwd door KWU Siemens) toestemming vraagt om 60 jaar in bedrijf te blijven.
Er komen ongeveer 3000 bezwaren tegen het voornemen van de minister. Op 18 maart geeft minister Kamp Borssele de definitieve vergunning tot 2034, zonder aan de centrale eis in de bezwaarschriften –een milieueffectrapportage- te voldoen.
Maar aan een van die voorwaarden in het convenant van 2006 is nog niet voldaan: het is onbekend of de kerncentrale bij de 25% veiligste reactoren in VS, Europa en Japan behoort, want het rapport van de 'benchmark-comsssie' die dat moet beoordelen is er nog niet.
Laka en Greenpeace gaan in mei 2013 bij de Raad van State in beroep tegen de vergunning.