- Verkiezingen:
- Stemverhoudingen, kabinet en kernenergie in de verkiezingsprogramma's
Tweede-Kamerverkiezingen, vorming kabinet-Balkenende
De paarse coalitie verliest haar meerderheid, nog maar 54 van de 97 zetels in 1998. Grootste verliezer is de PvdA die 22 van haar 45 zetels verliest. Ook D66 wordt gehalveerd. De VVD tenslotte verliest ook flink. Grote winnaar is nieuwkomer Lijst Pim Fortuijn (LPF) met 26 zetels. Ook het CDA boekt forse winst en wordt de grootste partij. De nieuwe partij Leefbaar Nederland weet 2 zetels te bemachtigen De SP wint en de nieuwe fusiepartij ChristenUnie (RPF en GPV) verliest een zetel. Na een formatie waarin men niet om de LPF heen kan wordt in juli het kabinet-Balkenende (CDA, VVD, LPF) gevormd. De Kamermeerderheid voor sluiting van Borssele (80 zetels) is na de verkiezingen omgeslagen in een grote meerderheid tegen sluiting: 95 zetels.
Maar liefst 8 partijen schenken aandacht aan kernenergie in hun verkiezingsprogramma, maar de LPF niet (al is duidelijk dat ze groot voorstander zijn). Het is duidelijk dat de sluiting van Borssele een belangrijk onderwerp is: het CDA (langer open), D66 en PvdA (beide sluiting per 2004) en SP (zo snel mogelijk sluiting) benoemen dat. CU (“kernenergie wordt afgewezen”), GroenLinks, SP en D66 (“Kernenergie is onacceptabel”) zijn het meest uitgesproken tegen en VVD (“Kernenergie, indien veilig, blijft een optie en wordt niet bij voorbaat uitgesloten”) voorzichtig voor.
Tweede-Kamerverkiezingen, vorming kabinet-Balkenende II
Bij deze vervroegde verkiezingen, nodig omdat in oktober het kabinet-Balkenende I al is gevallen, blijft het CDA de grootste partij. De PvdA wint flink en herstelt zich zo van het grote verlies in 2002. Grote verliezer is de LPF. De VVD herstelt zich redelijk. De ChristenUnie verliest vrij onverwacht en Leefbaar Nederland verdwijnt uit de Kamer. In mei treedt het kabinet-Balkenende II aan, waarbij de LPF ingeruild wordt voor D66 (die voor het eerst mee doet aan een centrum-rechts kabinet). In november 2006 valt ook dit kabinet. In ‘meedoen, meer werk, minder regels’ het Hoofdlijnenakkoord (regeerafspraak) is over Borssele vastgelegd dat “de kerncentrale zal worden gesloten wanneer de technische ontwerplevensduur (ultimo 2013) geëindigd is”.
Er is weinig verschil met de programma’s een jaar eerder, maar D66 heeft haar standpunt nog verder aangescherpt (“Kernenergie is onacceptabel en daarom moet Borssele dicht”) en zal daar ook nog vaak aan herinnerd worden. LPF vindt dat de “bestaande kerncentrales“ (meervoud? terwijl Borssele al 5 jaar de enig overgebleven kerncentrale is?) zo lang mogelijk opengehouden moeten worden en VVD heeft haar passage van een jaar eerder helemaal geschrapt.
Tweede-Kamerverkiezingen, vorming kabinet-Balkenende IV
Bij deze vervroegde verkiezingen, nodig door de val van het kabinet-Balkenende III, blijft het CDA wederom de grootste partij. Grote winnaar is de SP. De Partij voor de Vrijheid (Wilders) komt nieuw in de Kamer en de ChristenUnie verdubbelt. PvdA en VVD verliezen beide fors. Lijst Fortuyn (voorheen LPF) verdwijnt uit de Kamer en Partij voor de Dieren komt nieuw in de Kamer. In februari 2007 treedt het kabinet-Balkenende IV aan dat bestaat uit CDA, PvdA en ChristenUnie. In het regeerakkoord staat: "Er worden deze kabinetsperiode geen nieuwe kerncentrales gebouwd. De kerncentrale Borssele blijft open."
Alle tien partijen die in de Kamer komen, hebben zich in de programma’s uitgelaten over kernenergie, daarmee duidelijk makend dat het publieke en politieke debat weer groeit. Al gaat de discussie (na de beslissing over het langer openblijven van Borssele) nu meer over nieuwe kerncentrales. CDA: kernenergie is optie in transitieperiode. CU: geen nieuwe kerncentrale. D66: nieuwe kerncentrales niet eerste voorkeur. GroenLinks: Borssele alsnog per 2013 sluiten. PvdA: geen nieuwe kerncentrales. PvdD: afschaffen kernenergie. PVV: bouw nieuwe kerncentrales. SGP: kernenergie aanvaardbaar, Borssele uitstekende locatie tweede kerncentrale. SP: Kernenergie geen oplossing voor energieprobleem. VVD: Kernenergie essentieel onderdeel van de mix.