- Acties:
- activiteiten tegen kernenergie (-objecten). In geen geval volledig. Zie voor een veel uitgebreider overzicht de site van Laka.
Einde van de Kalkar-heffing
De regering beëindigt de ‘kalkar-heffing’ die op 1 juli 1973 werd ingesteld. In totaal hebben ongeveer 3000 gezinnen de heffing van 3% op hun elektriciteitsrekening voor de kosten van de bouw van Kalkar, geweigerd en hebben zo’n 70 gemeentes waaronder de meeste grote steden stelling genomen tegen de heffing. Zo heeft ook de gemeenteraad van Dodewaard in januari ’76 een motie aangenomen waarin ze stellen tegen de bouw van de kweekreactor in Kalkar te zijn en de 3% heffing op de elektriciteitsrekening bestemd moet worden voor onderzoek naar andere energiebronnen. In 1973 en 1974 werd bij tientallen weigeraars de elektriciteit afgesloten, maar de publiciteit die dat opleverde was zo negatief dat de regering gedwongen werd een oplossing te verzinnen. Hoewel de heffing zou duren zolang de bouw duurde (men ging in 1973 uit van 1979), wordt al in 1974 besloten de heffing op 1-1-77 te beëindigen. Dan kondigt minister Lubbers (EZ) ook een fonds aan waar weigeraars hun geld op kunnen gaan storten. Hij haalt hier mee voor een deel de angel uit de strijd, maar de kiem van een brede anti-kernenergie beweging is dan al gelegd.
Acties tegen kernafval in zoutkoepels
Vijf mensen bezetten een boortoren van de NAM, in Warffum, vlakbij Pieterburen, een van de plaatsen waar mogelijk kernafval moet worden opgeslagen in zoutkoepels De 5 klimmen 34 meter (!) tot een platformpje, waar ze 10 uur blijven zitten, terwijl het stortregent en hard waait (windkracht 9). Tegen de plannen voor opslag van het kernafval in Noord-Nederland bestaat bij de plaatselijke bevolking (en ook bij de gemeenteraden en de provincies) veel verzet. De NAM (Nederlandse Aardolie Maatschappij) voert al enige tijd in het noorden proefboringen uit naar de aanwezigheid van aardgas. Veel mensen hebben het vermoeden dat resultaten van die boringen gebruikt gaan worden bij de afweging of het mogelijk is in de zoutkoepels het kernafval op te slaan. Op 5 februari is er een ‘rijdende demonstratie’ waaraan 5-duizend mensen deelnemen.
Meer druk op goedkeuren Brazilië-levering
Lubbers doet in de Kamer verslag van de stand van het overleg met Brazilië en de Urenco-partners over de levering van verrijkt uranium. Na enige inleidende opmerkingen dat het overleg bevredigend verloopt, maakt hij duidelijk dat er nog niets is bereikt: Brazilië, een militaire dictatuur, weigert mee te werken aan strenge en als discriminerend ervaren veiligheidsvoorwaarden. De Urenco partners laten weten dat het niet uitbreiden in Almelo of het niet laten uitvoeren van de Braziliaanse order zou kunnen leiden tot het niet voorzetten van de samenwerking na afloop van het Verdrag van Almelo in 1981. Daarom, schrijft Lubbers, is overeengekomen dat de Urenco-capaciteit opgevoerd moet worden tot 2000 ton, waarvan 1000 in Almelo. Het verdrag wordt dan verlengd tot 1991. Lubbers zegt dus eigenlijk dat de Brazilie-order doorgang moet vinden.
Ondertussen oefent de Bondsrepubliek steeds meer druk uit op de beslissing door te zeggen dat als er voor juni geen (positieve) beslissing is de Duitsers genoodzaakt zijn een verrijkingfabriek op eigen grondgebied te moeten gaan bouwen. Het kabinet Den Uyl valt op 22 maart over de grondpolitiek en Van der Stoel wil het besluit over de parlementsverkiezingen (op 25 mei) heen tillen om tijd te winnen voor onderhandelingen met de Urenco-partners over de voorwaarden van levering. Op 2 april hebben ongeveer 10.000 mensen gedemonstreerd tegen de levering aan Brazilië en in korte tijd zijn er 26.000 handtekeningen opgehaald.
Vakbeweging voor andere energiepolitiek
‘Stop Atoomplannen, 'n andere energiepolitiek’. Onder deze leus in er een landelijke manifestatie in de Utrechtse Veemarkthallen waar 3500 mensen op af komen. Ab Schravemade, die namens het NVV (na een fusie met de NKV FNV geworden) spreekt, zegt onder meer: “Werkgelegenheid lijkt de laatste tijd een heilig verklaarde koe, waar alles voor moet wijken. Welnu, werkgelegenheid en economische groei mogen best, maar die heilige koe moet ontheiligd worden en ander voer krijgen“ Van te voren was er druk uitgeoefend op Schravemade door vakbondsleden die bij de UCN werken af te zien van het spreken op de manifestatie. De manifestatie is georganiseerd door de BSA (Beweging Stop Atoomplannen), vanuit het LEK gestart in het kader van de komende verkiezingen. Daarom doen politieke partijen er niet aan mee.
Kalkar-demonstratie doorgezet
In het koudst van de ‘Duitse Herfst’ vindt in Kalkar onder moeilijke omstandigheden een grote demonstratie plaats. Na de eerste protestmars in 1974, waar vrijwel uitsluitend mensen uit Nederland aan deelnamen is de strijd om kernenergie in Duitsland gepolitiseerd en gepolariseerd. Meerdere demonstraties het jaar daarvoor (Brokdorf, Grohnde) zijn enorm geëscaleerd door de zware repressie en ook nu verwachten alle autoriteiten een veldslag. De hetze tegen de demonstranten is enorm en de politiemacht de grootste in de naoorlogse geschiedenis van het land. Maar de demonstratie van de ruim 50.000 mensen die uiteindelijk het marktplein bereiken verloopt vreedzaam. Men laat zich niet provoceren door de laagovervliegende helikopters, door de met machinegeweren bewapende politie die bussen en treinen tot stilstand brengen en doorzoeken; die citroenen in beslag nemen omdat het wapens zouden zijn, etc.