- Kerncentrales:
- Bestaande (of gesloten) kernenergiecentrales
- Borssele:
- (discussie over en realisering van) kernenergiecentrale op deze specifieke locatie
Kamer voor openhouden bestaande centrales
Bij de behandeling van de ’Nota over het Kernongeval nabij Harrisburg’ in de Tweede Kamer wordt duidelijk dat een meerderheid voor het openhouden van de centrales in Dodewaard en Borssele zijn en de Nederlandse centrales ‘betrouwbaar’ vinden. Binnen de PvdA is ongeveer 1/3 voor sluiting en D66 is voor openhouden onder bepaalde voorwaarden. Daarmee is een motie van de PPR voor sluiten van de centrales waar later over gestemd zal worden, bij voorbaat kansloos.
Gewelddadige ontruiming BAN-blokkade
’s Morgens om 5 uur worden door 225 mensen alle poorten van de kerncentrale in Borssele geblokkeerd. Het is een actie van BAN en het EKZ (Energie Komitee Zeeland). Negenentwintig mensen ketenen zich vast aan de poorten en er worden spandoeken opgehangen. ’s Middags lukt het een nieuwe ploeg werknemers met behulp van ladders het kerncentraleterrein op te klimmen. Om kwart over twee 's nachts als er nog ongeveer 125 op de blokkades zijn, en terwijl de pers op afstand wordt gehouden, worden de poorten één voor één 'schoongeveegd' door de ME. Die ontruiming gaat gewelddadig: 8 mensen moeten naar het ziekenhuis. Veertig mensen dienen een klacht in tegen het politiegeweld. Maar de burgemeester van Borssele weigert een onderzoek, evenals minister van Binnenlandse Zaken, naar het door de politie gebruikte geweld.
KCB: vergunning compactopslag
De PZEM krijgt van de minister van EZ, V&M en SZ vergunning voor de zgn. compactopslag. Door het dichter bij elkaar plaatsen van de rekken in het koelbassin kan men veel meer splijtstof kwijt. Hetgeen niet onomstreden is. Met de nieuwe vergunning mag de kerncentrale “ten hoogste 200 ton uranium met een verrijkingsgraad van 3,3% U-235“ voor handen hebben. Dat is tot nu toe 71 ton. Op 7 mei gaat ook de gemeenteraad van Borsele akkoord,. Hoewel men tot nu toe zeer kritisch leek, blijkt alleen PvdA/PPR-fractie in de raad bij de stemming tegen. De gemeente Vlissingen, stapt naar de Kroon en gaat in beroep tegen de vergunning net als een aantal milieuorganisaties. Eind juli wijst de Raad van State alvast het schorsingsverzoek van de vergunning af. Ook wordt de vergunning gegeven voor de bouw van een opslaggebouw voor vast (laag-)radioactief afval op het terrein van de centrale.
Geheimhouding opwerkingscontracten
Er is regelmatig veel discussie in de Tweede Kamer over opwerkingscontracten van Dodewaard en Borssele. Behalve dat de contracten geheim zijn vallen de contracten ook slecht omdat dat vooruitlopen is op de BMD die immers over de toekomst van kernenergie zal gaan. Op 30 januari 1980, na maanden discussie, stelt Van Aardenne (min EZ) dat “gezien het feit dat bij dit alles het functioneren van de kernenergiecentrale te Borssele en Dodewaard in het geding is (…) dat goedkeuring van het wetsontwerp zo spoedig mogelijk zal moeten plaatsvinden.“ De Kamer blijft in eerste instantie bij haar standpunt dat de contracten waar ze over moeten besluiten dan ook openbaar moeten zijn, maar de Regering geeft niet toe. Op 24 september 1980 beslist Van Aardenne nogmaals dat hij niet tegemoet komt aan de Kamer en de contracten openbaar maakt. Ondertussen is er een contract uitgelekt tussen Zweden en Cogema. Hoewel de minister altijd heeft gezegd dat het standaard contracten zijn, zegt hij nu dat een aantal van de bepalingen (o.a. een boeteclausule bij –niet tijdig- terugnemen van afval) niet in de Nederlandse contracten staat. Ook is de hoeveelheid afval die volgens het Zweedse contract teruggestuurd wordt veel groter dan altijd beweerd door Van Aardenne.
Rapportage storingen in kerncentrales 1980
Voor het eerst hebben de exploitanten een overzicht verstrekt van de storingen in de kerncentrales in het jaar 1980. Een Kamermeerderheid had na het ongeluk in Harrisburg om een dergelijk overzicht gevraagd. Maar ja, er is geen (internationale) vastgestelde indeling, dus hebben ze, om tijdens de proefperiode ervaring op te doen met systematische storingsreportage zelf een categorie-indeling gemaakt naar aanleiding van een Zweeds meldingssysteem. Volgens de exploitanten is aantal en de ernst vergelijkbaar met andere industriële installaties. Op 19 mei 1981 publiceert de Kernfysische Dienst van het directoraat-generaal van het Min. van Sociale Zaken het eerste officiële rapport. Vanaf nu zal dat elk jaar gebeuren. In Borssele zijn er in 1980 18 storingen geweest, in Dodewaard 20.
Opwerkingscontracten goedgekeurd
Na bijna twee jaar steggelen ("Toekomst kerncentrales op het spel") besluit een Kamermeerderheid (tegen stemden: PvdA, D66, PPR, PSP, CPN; voor: CDA, VVD en DS’70, SGP, GPV en BP) de goedkeuringswetten aan te nemen zonder de onderliggende opwerkingscontracten met BNFL en Cogema in te hoeven zien. De publieke opinie spreekt van een “nederlaag voor de democratie.“ Maar onder druk van de regering en elektriciteitsbedrijven die dreigen dat anders de kerncentrales dicht moeten, gaat een kamermeerderheid toch akkoord. Overigens zijn de installaties waar de Nederlandse splijtstof opgewerkt moet worden, nog niet klaar: zowel de UP-3 in La Hague als Thorp in Sellafield zullen pas, zo verwacht men, eind jaren ’80 klaar zijn. De UP3 in La Hague blijkt in 1990 klaar, maar Thorp blijkt pas in 1994 in bedrijf te komen.
Vergunning afvalgebouw KCB
Op 9 september heeft B en W van Borsele geweigerd de bouwvergunning af te geven voor een afvalopslaggebouw op het terrein van de kerncentrale. Reden is dat de minister in antwoordt op kamervragen zegt dat de mogelijkheid bestaat er ook hoog-radioactief afval in op te slaan. Dat is nieuw, zegt de gemeenteraad, en niet volgens de afspraak. In april het jaar daarvoor is de vergunning al afgegeven en in maart zijn er 160 bezwaarschriften tegen de vergunning ingediend. Na een beroep van de PZEM geeft eind november de commissie bezwaar en beroepschriften van de gemeente het advies wel een vergunning te verlenen. Op 8 december gaat de raad met 11 stemmen voor en 6 tegen akkoord met de bouwvergunning. De procedures worden door het hoofd Ruimtelijk Ontwikkeling gemeente Borsele een schoolvoorbeeld genoemd van hoe het niet moet. De kosten worden in 1981 begroot op f 2,9 miljoen.
Rapportage storingen in kerncentrales 1981
De Kernfysische Dienst rapporteert op 8 augustus 1982 het jaarlijkse overzicht over de storingen in de kerncentrales in 1981. In Borssele vonden 16 storingen plaats, in Dodewaard 10, totaal dus 26.
Rapportage storingen in kerncentrales 1982
De Kernfysische Dienst rapporteert op 18 juli 1983 het jaarlijkse overzicht over de storingen in de kerncentrales in 1982. In Borssele vonden 11 storingen plaats, in Dodewaard 15, totaal dus 26. Er is voor het eerste een (door de OAEC/NEA ontwikkelde, en door IAEA aanvaard) internationaal meldingssysteem.
Discussie sluiting bestaande centrales
Als nu wordt besloten tot de sluiting van de centrales in Dodewaard en Borssele zal dat ongeveer 5 miljard gulden kosten. Dat zegt de Studiecommissie Bestaande Kerncentrales (beter bekend als de Commissie Beek) ingesteld door kabinet Van Agt II in 1981 om de gevolgen van sluiting te bestuderen. De Brauw zegt dat het geheim houden van de bronnen waarop de cijfers gebaseerd zijn, een versluierende rol speelt. Er komt meteen al veel kritiek op de cijfers en er onstaat een enorme publieke discussie over de kosten. In mei wordt door commissievoorzitter Beek toegegeven dat het uitbrengen van het rapport een politieke daad was en de onderzoeksopdracht “te beperkt.“ Er werd expliciet opdracht gegeven dat de kosten van kolencentrales als vervanging van de kerncentrales meegenomen moest worden. Door de universiteit van Groningen is er een rapport gemaakt waaruit blijkt dat de sluiting van de bestaande kerncentrales zelfs geld oplevert als de vervanging gebeurt door het gebruikmaken van de huidige overcapaciteit van de aardgas- en oliegestookte centrales.