- Kosten/budget:
- kostenoverzicht van- of budget voor kernenergie (-object)
Vierjaren programma instandhouding nucleaire competentie
In 1989 vragen 6 bedrijven samen aan het ministerie van EZ “een subsidie beschikbaar te stellen van minimaal f 25 miljoen voor de periode 1 januari 1990 tot 31 december 1993“ voor PINC, ‘Programma Instandhouding Nucleaire Competentie’. Het samenwerkingsverband wordt gevormd door: ECN, IRI, Delft, KEMA, GKN, en NUCON (“mede namens Comprimo en Neratoom“). De 25 miljoen wordt inderdaad toegezegd waarvan 5 miljoen al in 1990 besteed kan worden. Het onderzoek gaat voornamelijk over nieuwe reactortechnologie en dan specifiek de SWBR (Simplified Boiling Water Reactor).
Begroting 1991: posten voor kernenergie
Uit de antwoorden op Kamervragen blijkt dat de KEMA jaarlijks ongeveer f 10 miljoen uitgeeft aan kernenergie-onderzoek. Dit betreft eigen onderzoek als wel participatie in –internationaal- experimenteel onderzoek.
Ook blijkt uit de begroting van EZ dat het ministerie vrijwel alle kosten van kernenergie betaald (ongeveer 10% wordt door andere departementen betaald; o.a. universitair onderzoek). In 1991 wordt f 55 miljoen besteed aan: onderzoek radioactieve straling (3 mln.); kernsplijting (23,7 mln.); kernfusie (7,4 mln.) en Aanvullend Programma HFR (18,7 mln.)
Staat garant voor 5 miljard
Minister Kok (Financiën) verklaart dat het bedrag waarvoor de Staat zich garant stelt in geval van een kernongeval verhoogd wordt van 1 miljard naar 5 miljard gulden. Nederland zal zich ook internationaal inzetten om dat maximumbedrag te verhogen.
Het bedrag waarvoor de exploitanten van kerninstallaties aansprakelijk zijn wordt verhoogd van 100 naar 500 miljoen. Dit blijft een subsidie voor de nucleaire industrie. Maar ook 5 miljard is absoluut onvoldoende voor de (economische) schade van een groot kernongeval.
Kernenergiebudget 1992
Het kernenergiebudget is 1992 is ongeveer 60 miljoen gulden, zo blijkt in november 1991 uit de begroting van EZ. Dat is meer dan het jaar daarvoor en op niveau van midden jaren 80. Op het budget voor besparing wordt flink gekort: van 97 mln. in 1991 tot 73 mln. in 1992.
Meerjarig onderzoeksprogramma
Minister Andriessen stuurt de ‘Voortgang van een meerjarig onderzoeksprogramma’ naar de Kamer, waarin een overzicht van de programma’s waar de overheid bij betrokken is.
* PINC (Programma Instandhouding Nucleaire Competentie) - onderzoek naar veiligheid in tweede generatie reactoren blijft doorgaan. Steeds meer aandacht gaat uit naar nieuwe reactorontwerpen, waarbij het, volgens een studie van EZ, nog maar de vraag is of de derde generatie, (“zo al op de markt, dan toch zeker niet voor 2005”) veiliger zal zijn dan de tweede generatie. Daardoor “wordt de aandacht meer in de richting van ‘inherente veiligheid gelegd”. Maar internationale afspraken zijn er echter nog niet “ondanks diverse pogingen mijnerzijds”.
* Radioactief afval – gezien “het belang van het actinidenonderzoek” is er een Rijksbijdrage verstrekt aan het onderzoeksprogramma bij het ECN (f 2 mln.). OPLA (Onderzoek Opberging te Land) programma (fase 1a) is in volle gang, er zijn 20 studies bezig naar veiligheid, (terug)haalbaarheid en directe opslag.
* HFR – “voor de periode 1992-1995 gaat voor deze reactor een nieuw meerjarenprogramma lopen. Veel HFR-projecten vormen onderdeel van breder internationale samenwerkingsverbanden en zijn daarmee het toegangskanaal naar internationale kennis en ervaring.”
Bij de behandeling van Andriessen’s brief op 17 maart, pleit de minister nogmaals voor kernenergie en stelt dat kernenergie de inzet van de komende verkiezingen moet worden. Verder deelt hij mee dat in 1993 alle rapporten over kernenergie afgerond zullen zijn. CDA en VVD willen in 1996 een beslissing en de PvdA pas in 2010 als er compleet (‘inherent’) veilige kerncentrales in ontwikkeling zijn.
Lees hier de nota Andriessen [pdf, 5.3MB]
Contract voor ITER ondertekend
De EG, VS, Japan en Rusland tekenen het contract voor de ontwikkeling van de ITER. (de International Thermonucleair Experimental Reactor). De komende 6 jaar (1992-98) zal mondiaal ongeveer 750 miljoen dollar uitgegeven worden aan het R&D programma evenredig verdeeld over de 4 partners. Nederland betaald daar 6% van (11 miljoen dollar = ongeveer f 20 miljoen). ITER is op 1 januari 1988 ontstaan als vervolg op INTOR (International Tokamak Reactor) initiatief van de IAEA uit 1979. Nederland neemt dus via het Europese programma deel aan ITER. In 1998 zal een vestigingsplaats voor de reactor gekozen worden en kan de bouw beginnen die dan in 2005 gereed moet zijn en naar verwachting 5 á 6 miljard dollar zal gaan kosten. Inclusief de bijdrage aan Euratom (voor ITER) besteedt Nederland jaarlijks ongeveer 50 miljoen gulden aan kernfusie, in 1994 is dat ongeveer net zo veel als aan onderzoek naar duurzame energie.
Pechiney hoeft rekening niet te betalen
Pechiney, de aluminiumsmelter waarvoor de kerncentrale in Borssele feitelijk is gebouwd, wordt opnieuw ‘gematst’ in de kosten voor elektriciteit. Een arbitrage commissie geeft Pechiney gelijk in haar klacht tegen nutsbedrijf Delta (voor helft eigenaar kerncentrale) over het doorberekenen van de verwerkingskosten van radioactief afval. Het bedrijf vindt het onterecht keer op keer achteraf te worden geconfronteerd met prijsverhogingen. De uitspraak, na jarenlange onenigheid, betekend dat het Franse bedrijf de rekening van Delta van f 150 miljoen niet (helemaal) hoeft te betalen. Hoe groot de kostenbesparing is wordt niet bekend gemaakt. Pechiney betrekt tweederde van de stroom geproduceerd in de centrale en betaalt tussen de 4 en 6 ct per kilowattuur (precieze prijs is geheim). ‘Gewone’ grootverbruikers betalen ongeveer 10 ct en kleinverbruikers ongeveer 25ct voor de zelfde stroom. Het contract met Pechiney voor de levering loopt op 1 april 1996 af.
37 miljoen voor PINC-II
Voor de verlenging (3 jaar t/m 1996) van PINC (PINC II) stelt de staat de helft van de begrote f 37,5 mln. beschikbaar. De andere helft betalen de uitvoerende partijen: ECN, GKN, KEMA, Nucon, IRI. En sinds kort ook de Hoogovens technical Services en de EPZ. Accent zal liggen op verdere ontwikkeling van de SWBR (waar ook PINC I bij betrokken was); een concept voor de HTR en ook computerprogrammatuur. Een kwart van het budget zal gaan naar onderwijs en opleiding. Sinds dit jaar zitten er ook vertegenwoordigers van VROM en SZ, naast EZ, in de stuurgroep.
Rijk dekt verliezen Covra door te weinig afval
In oktober komen de eerste berichten dat de Covra in financiële problemen verkeert, omdat er te weinig radioactief afval wordt aangeboden. “Klanten letten beter op“ zeggen ze: “goed voor Nederland maar slecht voor ons.“ Vooral de hoeveelheid laagafval van de ongeveer 300 klanten is veel minder dan begroot. De tarieven voor opslag zijn al verhoogd en zitten nu op “het maximum dat de markt kan dragen.“ De kerncentrales (de grootste aandeelhouders) hebben de laatste tijd al versneld afval naar de Covra afgevoerd, wat enige miljoenen extra inkomsten oplevert. Maar de Covra denkt dat de toekomst er positief uitziet, omdat de normen verscherpt zijn en er grootte hoeveelheden afval uit de petrochemische en olie-industrie als (‘extra laag-‘) radioactief afval zullen worden aangeboden. In december besluit het Rijk tot een ‘achtergestelde lening“ van 10 miljoen (terug betalen over 20 jaar zonder rente), er moet dan wel binnen een jaar een ‘plan van aanpak’ komen om de bestuurlijke (de directeur is op 1 november uit z’n functie gezet) en financiële problemen op te lossen.
25% van geld energie-onderzoek naar kernenergie
Volgens een publicatie van de AER gaat een kwart van het budget voor energie-onderzoek naar kernenergie: 72,5 miljoen gulden van in totaal 310 mln. Naar duurzame energie gaat 10 procent. Kernenergie zorgt voor 2% van de energievoorziening.