- Kerncentrales:
- Bestaande (of gesloten) kernenergiecentrales
- Dodewaard:
- (discussie over en realisering van) kernenergiecentrale op deze specifieke locatie
Dodewaard: ontslag door kritiek
’s Middags om kwart over drie wordt Theo van Waas, een stralingsdeskundige van de centrale in Dodewaard, bij de bedrijfsleiding geroepen en met onmiddellijke ingang ontslagen, wegens “het verstrekken van inlichtingen aan de pers.“ Hoewel dit feit nooit bewezen wordt (het enige moment waarop Van Waas met enige zekerheid het nummer gedraaid heeft van het privé-adres van een journalist, kan bewezen worden dat daar niemand thuis is) wordt hij onder begeleiding van twee medewerkers begeleidt naar de, door de directie, reeds bestelde taxi. Van Waas is een van de werknemers die zeer kritisch zijn over het gevoerde veiligheidsbeleid en met name de onafhankelijkheid van de Stralingscontrole Dienst. Minister Boersma beschuldigd hem tijdens een Kamercommissie openlijk van feiten die later onder ede zullen worden ontzenuwd. Ministeriële verontschuldigingen komen echter laat. In juli 1973 wordt Van Waas gerehabiliteerd.
Dodewaard: ‘opbranden’ van tijdelijk personeel
Al maandenlang zijn er berichten over problemen in de kerncentrale van Dodewaard: een scheurtje in het reactorvat, vervijfvoudiging van de stralingsbelasting van het personeel in drie jaar, het ‘opbranden’ (snelle maximale jaardosis) van tijdelijk personeel, onveilige transporten van radioactief afval naar de RCN in Petten (op de vrachtbrief: "vaten met hoge straling, deze in het midden plaatsen"), het verzwijgen van storingen, etc. In de Volkskrant verschijnen de eerste berichten van “een kernfysicus waarmee wij spraken.“ De centrale maakt ook dan bekend dat er al sinds het jaar daarvoor brandstof met plutonium (‘MOX’) wordt gebruikt. In de uitvoerige antwoorden van de betrokken ministers op kamervragen op 26 april, worden de problemen niet ontkend, zelfs gezegd dat ze al lang bekend zijn bij de overheid, maar de bewindslieden zien geen reden hun beleid te herzien.
Corrosieproblemen in Dodewaard
Het lijkt een rampjaar te worden voor de centrale in Dodewaard. Hoewel het bij het beantwoorden van de Kamervragen al bekend was, werd er met geen woord over gerept, maar nu wordt duidelijk dat de centrale stilgelegd is en maanden stil zal liggen voor reparaties. Al in 1971 zijn stalen bouten bezweken, wellicht door ‘metaalmoeheid’, en in januari is er al een reparatie bij het reactorvat uitgevoerd waarbij 25 technici in drie kwartier hun maximale jaarlijkse stralingsdosis ontvingen (nadat ze tot ‘radiologische werker’ waren benoemd, en dus meer straling mochten ontvangen). Ook is het onduidelijk wat er moet gebeuren met de drab die zich ophoopt op de bodem van het reactorvat: het zijn corrosieproducten. De regering weigert echter een onafhankelijke stralingscontroledienst toezicht te laten houden. De centrale gaat eind juli weer in bedrijf.
Teveel radioactief afval: elk jaar dumpingen
Vanaf dit jaar vinden elk jaar dumpingen in zee plaats. De hoeveelheid LAVA/MAVA is zo toegenomen dat 1x per twee jaar niet meer voldoet. Bij het vervoer in juni van het afval van Dodewaard naar Petten, raakt het binnenvaartschip besmet door lekkende vaten. Blijkbaar zo erg dat “de hele buikdenning” er op een werf in Schagen uit gehaald moet worden.
Ook in 1972 wordt de London London Dumping Convention (voluit: ‘Convention on the Prevention of Marine Pollution by Dumping of Wastes and Other Matter’) opgesteld. In 1973 ratificeert Nederland het verdrag wat eigenlijk opgesteld is om wetgeving te creëren voor het dumpen van radioactief afval in zee.
Overzicht storingen in kerncentrales 1972
Overzicht van de storingen die bekend zijn geworden in de Nederlandse kerncentrales in het afgelopen jaar: in Dodewaard waren er dat drie en (bij de bouw van) Borssele één. Vanaf 1980 zal er, op verzoek van het parlement, een jaarlijks overzicht komen gemaakt door de Kernfysische Dienst. We staan niet in voor de volledigheid van de door ons uit openbare bronnen samengestelde overzichten tot 1980.