- HFR/LFR Petten:
- de (Euratom - NRG) Hoge en Lage Flux Reactor op het terrein van RCN/ECN/NRG in Petten
HFR weer opgestart
De Hoge Flux Reactor (HFR) in Petten is na een ingrijpende reparatie aan de koelwaterleiding, die op 19 februari begon, weer in bedrijf genomen. "De reparatie van de aluminium koelwaterleiding die zich in beton bevindt, is gericht op het vernieuwen van een aantal locaties in de leiding waar door corrosie plaatselijk vervormingen zijn waargenomen en in 2008 een bellenspoortje is ontdekt. Voor de reparatie zal het betreffende leidingdeel worden vrijgemaakt door het verwijderen van beton, waarna nieuw leidingmateriaal wordt aangebracht door middel van lassen. Hierna wordt op de leiding een corrosiewerende laag aangebracht."
De Hoge Flux Reactor in Petten is op het moment een belangrijke schakel in de productie van radio-isotopen voor medische doeleinden. Medische isotopen worden ingezet voor diagnostiek, (kanker)therapie en pijnbestrijding. De reactor in Petten produceert 60% van de Europese en 30% van de wereldbehoefte aan deze isotopen. Maar de onderzoeksreactor is ook belangrijk voor nucleaire onderzoeksactiviteiten.
Ongewone gebeurtenissen in Nederlandse nucleaire inrichtingen in 2011
In 2011 hebben zich in de Nederlandse nucleaire inrichtingen 15 'meldingsplichtige' storingen voorgedaan: waarvan 8 in de kerncentrale in Borssele. Bij de overige nucleaire installaties in Nederland waren zeven ongewone gebeurtenissen: 1 in de HFR, 3 in overige NRG-installaties, 2 bij Urenco en 1 met een transport.
Het aantal wijkt niet sterk af in vergelijking met voorgaande jaren. Drie van de vijftien gebeurtenissen (alle bij de kerncentrale) waren van categorie 1 van de Internationale schaal van nucleaire gebeurtenissen (INES).
Bij de opzet van de INES schaal in 1989 was de gedachte dat deze schaal zo zou zijn opgebouwd dat zich bij een “normale” nucleaire installatie per jaar ongeveer tien INES-niveau 0 en één INES-niveau 1 gebeurtenissen kunnen voordoen. In dat opzicht vallen de drie INES-niveau 1 meldingen die in 2011 bij KCB zijn opgetreden op. "Het optreden van drie INES-niveau 1 meldingen in één kalenderjaar heeft de aandacht van de KFD, maar er is nog geen aanleiding om van een trend in de verkeerde richting te spreken." schrijft de KFD.
Wat nieuw is in dit overzicht is dat er een aantal keren vermeld wordt dat een gebeurtenis weliswaar niet meldingsplichtig is, maar "gezien de aard van het voorval wel van belang wordt geacht voor deze rapportage." Maar het is toch een rapportage van "ongewone gebeurtenissen", en niet van "ongewone meldingsplichtige gebeurtenissen". In elk geval moet geconstateerd worden dat de meldingsplicht onvoldoende of achterhaald is.
Dit alles blijkt uit het jaarlijkse overzicht van de Kernfysische Dienst over de ongewone gebeurtenissen in de nucleaire installaties in 2011. Het wordt pas op 27 februari 2013 (!) door het Kabinet aan de Kamer gestuurd.
Rapportage storingen in Nederlandse nucleaire installaties
In 2012 hebben zich in de Nederlandse nucleaire inrichtingen 10 ongewone gebeurtenissen voorgedaan die van belang zijn op de nucleaire veiligheid: drie daarvan bij de kerncentrale in Borssele. Bij de overige nucleaire installaties in Nederland waren zeven ongewone gebeurtenissen: 2 in de HFR, 1 in overige NRG-installaties, 1 bij Malinckrodt Medical in Petten, 1 bij de COVRA, 1 bij Urenco en 1 met een transport. Bijzonder is dat er melding wordt gemaakt van 2 zoekgeraakte radioactieve bronnen die verdwijnen tijdens transport naar of in Nederland.
Dit alles blijkt uit het jaarlijkse overzicht van de Kernfysische Dienst over de ongewone gebeurtenissen in de nucleaire installaties in 2012. Het wordt op 9 september 2013 door het Kabinet aan de Kamer gestuurd. Het is waarschijnlijk het laatste jaarlijkse overzicht in deze vorm, want, zo staat te lezen: "Het door de overheid actief informeren van burgers maakt ontwikkelingen door. Er is meer transparantie en er wordt sneller gerapporteerd. Daarom worden sinds begin 2013 de ongewone gebeurtenissen in de nucleaire bedrijven actueel op de website van de ILT geplaatst."
Herstart HFR na langdurige reparatie
Op 11 juni wordt de Hoge Flux reactor in Petten weer in bedrijf genomen na een onregelmatigheid in het primaire koelsysteem die in november 2012 werd ontdekt.
In eerste instantie wilde NRG weer opstarten zonder reparatie maar dat is door de Kernfysische Dienst niet toegestaan. "NRG heeft medio december 2012 aan de KFD een onderbouwing voorgelegd voor het tijdelijk opstarten van de reactor zonder reparatie. De KFD heeft deze onderbouwing afgekeurd en geen toestemming voor opstart gegeven.”
De reparatie was ingewikkeld en telkenmale werd de datum voor herstart uitgesteld
Van een tekort op de wereldwijde markt voor medische isotopen was weinig te merken. Een teken dat de rol van de HFR (en van reactoren in het algemeen) voor de productie ervan in snel tempo afneemt. Maar het in bedrijf zijn van de 50 jaar oude reactor zal niet lang duren.
'Return to service'-programma nucleaire installaties NRG
NRG begint voor haar nucleaire installaties met een 'return to service'-programma: "NRG neemt haar nucleaire installaties tijdelijk en op een veilige en verantwoorde wijze buiten gebruik. Afhankelijk van de installatie kan deze situatie enkele maanden duren." Alle nucleaire installaties zijn ondertussen buiten gebruik. Eind oktober is de Molybdeen Productiefaciliteit (MPF) stilgelegd toen een overschrijding is geconstateerd van de grenswaarde voor de hoeveelheid uranium in één van de afvaltanks van een productielijn. De MPF is sinds 1996 in gebruik voor de productie van de grondstof voor medische isotopen. De Hoge Flux Reactor (HFR) ligt weer sinds september stil na een afwijking in een regelstaaf. Een maand eerder was er een splijtstofstaaf verkeerd om in de reactor geladen. Het is nog steeds onduidelijk of er verband is tussen die twee incidenten. De HFR is pas in juni weer opgestart na lang stilgelegen te hebben en is dit jaar in totaal nog geen 3 maanden in bedrijf geweest. Pas begin mei 2014 zijn alle installaties weer in bedrijf en is er een 'Road to Reliability': een lange lijst met 500(!) verbeterpunten die in 3 jaar doorgevoerd moeten worden.
Ongewone gebeurtenissen in nucleaire inrichtingen 2013
In 2013 hebben in de Nederlandse nucleaire installaties zestien meldingsplichtige ongewone gebeurtenissen plaatsgevonden. Vier gebeurtenissen vonden plaats bij de kernenergiecentrale in Borssele en twaalf gebeurtenissen bij de overige Nederlandse nucleaire installaties.
Drie van de zestien gebeurtenissen zijn qua nucleaire veiligheid van zodanig belang dat ze zijn ingeschaald op INES-niveau 2. Het zijn gebeurtenissen waarbij een significant falen van veiligheidsmaatregelen aan de orde is zonder dat dit tot daadwerkelijke consequenties voor mens of omgeving heeft geleid. De drie INES-niveau 2 gebeurtenissen vonden plaats bij NRG in Petten. Daarnaast zijn vier gebeurtenissen ingeschaald op INES-niveau 1. Dit zijn kleine problemen met veiligheidrelevante apparatuur waarbij de veiligheid niet in het geding is geweest omdat nog voldoende veiligheidsbarrières (defence in depth) in tact waren. Eén van deze gebeurtenissen vond plaats bij de kernenergiecentrale Borssele en drie bij de Hoge Flux Reactor in Petten. De overige gebeurtenissen zijn, qua nucleaire veiligheid, van minder belang en vallen beneden de INES-schaal (INES-niveau 0).
Dit blijkt uit de "Rapportage ongewone gebeurtenissen in Nederlandse nucleaire inrichtingen in 2013" dat op 8 juli 2014 gepubliceerd is door de Kernfysische Dienst.