- Medische isotopen:
- de productie van dergelijke isotopen door gebruik van radioactief materiaal of kernreactoren
Richtlijnen voor MER Pallas
Ondanks het afbreken van de aanbesteding in februari, gaat de vergunningsprocedure voor de Pallas reactor gewoon door. Nadat de Nuclear Research and consultancy Group (NRG) op 17 november 2009 de startnotitie MER heeft ingediend "ten behoeve van de realisatie van de onderzoeksreactor Pallas ter vervanging van de huidige Hoge Flux Reactor", publiceert het ministerie van VROM (samen met Verkeer en Waterstaat) nu de richtlijnen waar het milieueffectrapport aan moet voldoen.
In de publiciteit wordt als belangrijkste reden voor de nieuwe reactor de productie van medische isotopen genoemd. Uit een in mei 2010 gepubliceerd onderzoeksrapport ('Medical Radioisotope Production Without A Nuclear Reactor') van de Stichting Laka blijkt dat het echter ook mogelijk is om de isotopen die gebruikt worden in de medische sector te produceren met versnellers. Dat is goedkoper en de productie is decentraal en dus niet zoals nu, afhankelijk van een klein aantal productie-reactoren, waardoor de aanvoer veel meer gegarandeerd is. Daarbij komt dat het afval veel minder radioactief is (en minder lang), en zijn een aantal inherente problemen van kernreactoren (c.q. kernenergie) niet aanwezig. Zo is er geen proliferatiegevaar omdat er geen hoogverrijkt uranium nodig is en zijn de veiligheidsproblemen veel geringer.
Herstart HFR na langdurige reparatie
Op 11 juni wordt de Hoge Flux reactor in Petten weer in bedrijf genomen na een onregelmatigheid in het primaire koelsysteem die in november 2012 werd ontdekt.
In eerste instantie wilde NRG weer opstarten zonder reparatie maar dat is door de Kernfysische Dienst niet toegestaan. "NRG heeft medio december 2012 aan de KFD een onderbouwing voorgelegd voor het tijdelijk opstarten van de reactor zonder reparatie. De KFD heeft deze onderbouwing afgekeurd en geen toestemming voor opstart gegeven.”
De reparatie was ingewikkeld en telkenmale werd de datum voor herstart uitgesteld
Van een tekort op de wereldwijde markt voor medische isotopen was weinig te merken. Een teken dat de rol van de HFR (en van reactoren in het algemeen) voor de productie ervan in snel tempo afneemt. Maar het in bedrijf zijn van de 50 jaar oude reactor zal niet lang duren.
EC staatssteun aan Pallas toegestaan; Laka: business case 'onrealistisch'
De Europese Commissie vindt het "in overeenstemming met de EU-staatssteunregels" dat het Rijk 80 miljoen leent aan het Pallas project. De lening is volgens het Directoraat-generaal Concurrentie van de Europese Commissie onder andere gerechtvaardigd, want het heeft "een stimulerend effect, omdat hiermee de kans toeneemt dat particuliere investeerders vanaf fase 2 in het Pallas-project stappen".
En dat is weer van belang want: de reactor is "van cruciaal belang om op lange termijn de voorzieningszekerheid van medische radio-isotopen te garanderen - in het belang van Europese patiënten. Bovendien dient de reactor nog andere doelstellingen van gemeenschappelijk belang". Pas in oktober komt er een (gekuiste) openbare versie van de beslissing. Wel interessant omdat het onder andere nog eens duidelijk stelt dat private financiering van het gehele project vrijwel onmogelijk is (en pogingen daartoe ook al mislukt) en ook een overzicht geeft van de verschillende fases van het project dat nog niet eerder zo gedetailleerd gepubliceerd is.
Ongeveer gelijktijdig met het bekend worden van de EC beslissing komt er een belangrijk rapport uit: De Pallas business case: tussen droom en werkelijkheid. In dit Laka-rapport wordt goed onderbouwd beargumenteerd dat door veranderingen in de markt voor medische isotopen de business case onrealistisch is.
'Return to service'-programma nucleaire installaties NRG
NRG begint voor haar nucleaire installaties met een 'return to service'-programma: "NRG neemt haar nucleaire installaties tijdelijk en op een veilige en verantwoorde wijze buiten gebruik. Afhankelijk van de installatie kan deze situatie enkele maanden duren." Alle nucleaire installaties zijn ondertussen buiten gebruik. Eind oktober is de Molybdeen Productiefaciliteit (MPF) stilgelegd toen een overschrijding is geconstateerd van de grenswaarde voor de hoeveelheid uranium in één van de afvaltanks van een productielijn. De MPF is sinds 1996 in gebruik voor de productie van de grondstof voor medische isotopen. De Hoge Flux Reactor (HFR) ligt weer sinds september stil na een afwijking in een regelstaaf. Een maand eerder was er een splijtstofstaaf verkeerd om in de reactor geladen. Het is nog steeds onduidelijk of er verband is tussen die twee incidenten. De HFR is pas in juni weer opgestart na lang stilgelegen te hebben en is dit jaar in totaal nog geen 3 maanden in bedrijf geweest. Pas begin mei 2014 zijn alle installaties weer in bedrijf en is er een 'Road to Reliability': een lange lijst met 500(!) verbeterpunten die in 3 jaar doorgevoerd moeten worden.
Ongewone gebeurtenissen in nucleaire inrichtingen 2013
In 2013 hebben in de Nederlandse nucleaire installaties zestien meldingsplichtige ongewone gebeurtenissen plaatsgevonden. Vier gebeurtenissen vonden plaats bij de kernenergiecentrale in Borssele en twaalf gebeurtenissen bij de overige Nederlandse nucleaire installaties.
Drie van de zestien gebeurtenissen zijn qua nucleaire veiligheid van zodanig belang dat ze zijn ingeschaald op INES-niveau 2. Het zijn gebeurtenissen waarbij een significant falen van veiligheidsmaatregelen aan de orde is zonder dat dit tot daadwerkelijke consequenties voor mens of omgeving heeft geleid. De drie INES-niveau 2 gebeurtenissen vonden plaats bij NRG in Petten. Daarnaast zijn vier gebeurtenissen ingeschaald op INES-niveau 1. Dit zijn kleine problemen met veiligheidrelevante apparatuur waarbij de veiligheid niet in het geding is geweest omdat nog voldoende veiligheidsbarrières (defence in depth) in tact waren. Eén van deze gebeurtenissen vond plaats bij de kernenergiecentrale Borssele en drie bij de Hoge Flux Reactor in Petten. De overige gebeurtenissen zijn, qua nucleaire veiligheid, van minder belang en vallen beneden de INES-schaal (INES-niveau 0).
Dit blijkt uit de "Rapportage ongewone gebeurtenissen in Nederlandse nucleaire inrichtingen in 2013" dat op 8 juli 2014 gepubliceerd is door de Kernfysische Dienst.