- Medische isotopen:
- de productie van dergelijke isotopen door gebruik van radioactief materiaal of kernreactoren
Productie Molybdeen voor Mallinckrodt
ECN tekent een langdurig contract met Mallinckrodt voor de productie van Molybdeen-99. De ECN gaat Mo-99 produceren door de bestraling van uranium en creëert labfaciliteiten om het molybdeen van het uranium te scheiden. Mallinckrodt verkoopt het vervalproduct van Mo-99 (dat een halfwaardetijd heeft van 6 uur), Technetium-99, voor medische doeleinden. De productie moet eind 1994 beginnen. Mallinckrodt verwacht f 25 miljoen te moeten investeren, maar begin 1994 is dat al 15 miljoen meer geworden.
ECN-opslag: al 20 jaar niet de juiste vergunning
Als de ECN een vergunning aanvraagt voor de uitbreiding van de opslag van radioactief afval, blijkt dat men helemaal geen Kernenergiewet-vergunning heeft voor de huidige opslag faciliteit. In 1965 is er slechts een hinderwetvergunning afgegeven voor een gebouw voor “opslag van radioactief materiaal”, maar in 1970 toen de kernenergiewet in werking trad, heeft de ECN nooit een nieuwe vergunning aangevraagd. Nu is een uitbreiding van de capaciteit nodig door de productie van molybdeen, waarbij “nogal wat“ (warmteproducerend) radioactief afval ontstaat. Er bestaat op lokaal maar ook op landelijk niveau veel weerstand tegen de uitbreiding voor een Amerikaans commercieel bedrijf: “de winst gaat naar Amerika en wij blijven met het afval zitten.“ Ook vindt EZ dat de tussenopslag (voor 50 jaar) in een bunker op het ECN-terrein niet past in het streven om afvalstromen te scheiden en alles centraal op te slaan bij de Covra. Omdat er nog meer vergunningen verandert moeten worden, besluit ECN een jaar later maar een alles-omvattende ‘complex’vergunning aan te vragen.
HFR in problemen door weigering LEU
Actualiteiten-rubriek Brandpunt onthult dat het opslagbassin voor brandstof uit de HFR in Petten, als er geen oplossing wordt gevonden, over twee jaar vol zal zitten. Dat zal sluiting van de reactor betekenen. Belangrijkste oorzaak is de weigering om over te schakelen (conversie) naar laagverrijkt uranium. De HFR gebruikt nu nog hoogverrijkt uranium (HEU), maar omdat dat zeer proliferatiegevoelig is, wil Amerika, die de brandstof levert (en weer terugneemt) dat de HFR omschakelt naar LEU. Dat eist de VS al 10 jaar, maar overschakelen wil men (Euratom, de eigenaar) liever niet: er moeten nieuwe vergunningen aangevraagd worden, en, zo wordt gezegd, Mallinckrodt zal de dupe zijn want “Molybdeen kan niet met LEU geproduceerd worden.“ Ook ECN, die de reactor gebruikt, zit niet op omschakeling te wachten.
Molybdeen-fabriek gestart
De molybdeen-fabriek in Petten is af en start met de testperiode. De minister van Volksgezondheid Borst, zegt op het laatste moment af voor de officiële opening. De bouw is “tientallen miljoenen“ duurder dan gepland en het afval moet meteen naar de Covra, ECN heeft geen toestemming voor tussenopslag.
De ECN heeft een contract afgesloten om in Dounreay (UK) uranium ’targets’ te leasen voor de productie van Molybdeen. Deze targets gaan dan ook weer terug naar Dounreay voor opwerking, nadat er in Petten het Mo-99 is uitgehaald. Door de slechte naam van Dounreay is er veel kritiek op het contract, maar minister Wijers (EZ) “ziet geen reden actie te ondernemen.“
De testfase van de fabriek in Petten voor Mo-productie verloopt niet zonder problemen, in oktober zijn er “twee of drie keer“ atmosferische lozingen. Te weinig om te melden, zegt Mallinckrodt, want onder de norm. Waarschijnlijk zal de fabriek in maart ‘97 echt gaan produceren.
Verhoogde straling bij transport Molybdeen
Een container met Molybdeen in een vliegtuig van de KLM lekt. De KLM laat dit de passagiers pas anderhalve maand later weten (nadat met intrekken van de transportvergunning wordt gedreigd) en een Engelse krant met de onthulling komt. De Molybdeen is afkomstig van de nieuwe fabriek van Mallinckrodt op het ECN in Petten. Aan de buitenkant van de container wordt het vervalprodukt technetium gevonden. “Dat hoort daar niet te zitten“, aldus het bedrijf. KLM stopt tijdelijk met het vervoer. De meter die de straling moet controleren van uitgaande pakketjes bij Mallinckrodt, blijkt eind juni al vanaf februari kapot te zijn, maar “het kan onmogelijk vaker zijn voorgekomen“ zegt het bedrijf. Enkele dagen later blijkt er opnieuw een pakketje te hoge straling te hebben.