- Borssele:
- (discussie over en realisering van) kernenergiecentrale op deze specifieke locatie
SEP wil verder met modificatie Borssele
De aandeelhoudersvergadering van de SEP ziet geen reden niet verder te gaan met de modificatie. Ook wordt door directeur Ketting gezegd dat de politiek niet zo makkelijk meer een streep kan zetten door de beslissing van modernisering: het Elektriciteitsplan 1995-2004 (waarin het langer openblijven van Borssele tot 2007 is geregeld) is ondertussen op 30 juni goedgekeurd door de minister van EZ en ook is al op 2 augustus de vergunning verleent. Maar de (nieuwe) EZ-minister Wijers zegt dat de Kamer er wel over kan praten, maar “in het licht van het feit dat de vergunning en de goedkeuring verleend zijn“ en dat er door de SEP al f 160 miljoen “uitgegeven c.q gecommitteerd“ is. Er zal dan zeker een schadeclaim volgen, die “kan oplopen tot f 467 miljoen.“
Toekomst KCB in geding
De dag van de waarheid voor Borssele. Nadat op 9 november al de Vaste Kamercommissie van Economische Zaken gepraat heeft over de modernisering, de investering van f 467 miljoen en het langer openblijven van de centrale, is nu de stemming in de plenaire vergadering van de Tweede Kamer. De inzet van minister Wijers is modificatie en langere bedrijfstijd tot 2007. Omdat coalitiepartij (en de partij van minister Wijers) D66 bij haar standpunt tegen de modernisering en langer openhouden blijft, is de uitkomst van de plenaire stemming onduidelijk, al lijkt van te voren een minimale meerderheid voor langer openhouden. Twee van de drie coalitiepartijen (PvdA, D66, VVD) zijn tegen het voorstel van het Kabinet. Het debat op 15 november eindigt onduidelijk: D66 dient een motie in (opgevat als een handreiking naar de eigen minister) om met de SEP te overleggen of de modificatie goedkoper kan en daardoor sluiting per 2004 toch mogelijk blijft. Maar bij de belangrijkste motie, die van GroenLinks (die heel globaal is opgesteld en het kabinet “verzoekt af te zien van de voorgestelde bedrijfstijdverlenging”), staken op 22 november de stemmen: 73-73; drie leden van PvdA zijn op werkbezoek en iemand is net ontslagen uit ‘t ziekenhuis en afwezig. Bij de uiteindelijke hoofdelijke stemming de volgende dag krijgt de GroenLinks-motie toch een meerderheid: 77 voor en 73 tegen.
Dit betekent “in de geest van de motie“ en volgens veel mensen de snelle sluiting van de centrale omdat de investering van f 467 miljoen niet terug verdiend kan worden tot 2004 en dus niet economisch rendabel is. Maar meteen zijn er ook al andere interpretaties.
EZ betaald 70 miljoen voor sluiting KCB in 2004
Minister Wijers (EZ) stuurt een brief naar de Tweede Kamer met z’n oplossing voor de modernisering van Borssele en de op 23 november aangenomen motie Vos (GroenLinks). Hij betaalt f 70 miljoen mee aan de modernisering zodat de centrale toch nog in 2004 gesloten kan worden. “Dit bedrag zal worden uitbetaald op 1 januari 2004, onder de voorwaarde dat dan de werking van de centrale feitelijk beëindigd is”, schrijft hij. “De SEP zal zich onder deze voorwaarden niet verzetten tegen het beëindigen van de bedrijfsduur in 2004.“ De Tweede Kamer (dat wil zeggen de regeringspartijen PvdA, D66 en VVD) gaat daar vlak voor Kerst mee akkoord. Nog net voor het einde van het jaar verwerpt de Raad van State de bezwaren tegen de modificatie van milieugroepen en omwonenden.
Rapportage storingen in kerncentrales 1994
In 1994 hebben zich in de Nederlandse kerncentrales 23 storingen voorgedaan: 17 in Borssele, 6 in Dodewaard. Dit blijkt uit het jaarlijkse overzicht over de storingen in de kerncentrales in 1994 van de Kernfysische Dienst publiceert op 25 augustus 1995.
'Afwijzen bezwaren onzorgvuldig'
De afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State vindt dat het afwijzen van (in 1992 ingediende) bezwaren tegen de vergunningen van de centrales in Borssele en Dodewaard zo onzorgvuldig is gebeurt, dat dat overnieuw moet gebeuren. Volgens de uitspraak hebben ambtenaren (in 1993) de bezwaren afgewezen, terwijl nergens vermeld is dat ze in deze kwestie bevoegd zijn om op te treden namens het kabinet.
Energienota: bouw kerncentrales niet aan de orde
De Derde Energienota (1996) van EZ-minister Wijers (Kabinet Kok-I) betekent ook een trendbreuk: enerzijds omdat gesteld wordt dat er geen sprake is van schaarste, maar dat de nota noodzakelijk is door de veranderde verhouding tussen economie en milieu en de politieke wens concrete stappen te zetten naar een duurzame energiehuishouding. Daarnaast “nopen internationale ontwikkelingen in de richting van meer marktwerking en globalisering tot een heroriëntatie op de rol van de overheid bij het energiebeleid.“ Wijers ontwikkelt een tweesporenbeleid: duurzame energiehuishouding en meer marktwerking (waar hij een groot voorstander van is).
Er worden ook concrete doelen benoemd: 30% energiebesparing in de komende 25 jaar en van de hele energieproductie moet in 2020 10% duurzaam geproduceerd worden (voor elektriciteit betekent dat 30%). Verder moet de overheid meer ruimte geven aan de markt.
Nieuw vermogen zal vooral gericht zijn op schone technologie, alhoewel er ruimte blijft voor nieuw kolenvermogen. De bouw van nieuwe kerncentrales in de komende jaren is niet aan de orde. Door onderzoek wordt evenwel de mogelijkheid opengehouden om in de volgende eeuw desgewenst “op de trein te kunnen stappen.“
In aanloop naar de energienota laat Wijers weten niet te willen tornen aan de afgesproken sluitingsdatum van Borssele (1-1-2004). CDA en VVD willen “het verbod over nadenken over kernenergie“ opheffen, en vinden dat de regering “het lef moet hebben“ het een jaar daarvoor genomen besluit te herzien.
Omdat de rol van de overheid anders wordt en meer ruimte gegeven moet worden aan de markt, is er, volgens de minister, ook niet de noodzaak voor uitgebreide energienota’s. De algemene ontwikkelingen op de energiemarkt zouden iedere vier jaar moeten worden geanalyseerd in een Energiebericht. Maar, omdat de Kamer dat te bescheiden vindt, het lijkt te veel op ‘weerbericht’, wordt er ‘Energierapport’ van gemaakt.
In maart, bij het kamerdebat over de Energienota, stelt Wijers 19 miljoen beschikbaar voor kernenergieonderzoek, maar schrapt geld voor PINC (Programma Instandhouding Nucleair Competentie). De coördinator van PINC doet een dringend beroep op de Kamer omdat anders Nederland “in de toekomst niet meer op een rijdende trein kan springen.“
Rapportage storingen in kerncentrales 1995
In 1995 hebben zich in de Nederlandse kerncentrales 22 storingen voorgedaan: 8 in Borssele, 14 in Dodewaard. Dit blijkt uit het jaarlijkse overzicht over de storingen in de kerncentrales in 1995 van de Kernfysische Dienst publiceert op 23 juli 1996.
Geen onderzoek kankersterfte rond Borssele
Opnieuw komt er geen onderzoek naar de vermeende hogere kankersterfte rond de centrale in Borssele. Burgemeester Mandos is niet van plan een dergelijk onderzoek in te stellen. Ook in 1979 waren er al speculaties over hogere kankercijfers, maar ook toen is er geen onderzoek gedaan. Probleem is dat gegevens niet gedetailleerd (genoeg) bijgehouden en verzameld worden. De Interregionale Kanker Registratie (IKR) kan wel gegevens produceren, maar alleen per gemeente en dan ook nog vaak alle kankers onder een noemer.
Wijers wil Borssele per 2003 dicht
Minister Wijers (EZ) schrijft aan de EPZ dat hij van plan is de Kernenergiewet-vergunning voor de kerncentrale te laten eindigen op 31-12-2003, zoals afgesproken en vastgelegd in Energienota en Elektriciteitsplan 1997-2006 van de SEP. De vergunning is nu nog voor onbepaalde tijd.
Borssele: controlepaneel geeft stand afsluiters foutief aan
De EPZ maakt bekend dat ontdekt is een serie afsluiters in het drukontlastingsysteem van het containment fout stonden. De vier afsluiters zijn noodzakelijk om in geval van een ernstig ongeluk, waarbij sprake is van toename van druk, de druk te verminderen. De aanduiding van de stand van de afsluiters op het controlepaneel in de regelzaal stonden fout: als het leek dat ze dicht stonden, stonden de afsluiters feitelijk open, en bij de stand ‘open’ op het controlepaneel, stonden ze feitelijk dicht. Hoelang het al fout aangegeven staat wordt niet vermeld. Het is een INES-niveau 2 gebeurtenis, en daarmee een van de ernstige incidenten in Nederland.