- Borssele:
- (discussie over en realisering van) kernenergiecentrale op deze specifieke locatie
Milieuverwoesting in Niger voor uranium
Het rapport ‘Dutch nuclear power and the environmental implications of uranium mining and milling’ wordt gepubliceerd. Het richt de aandacht op de desastreuze gevolgen van uranium mijnbouw in Niger, waar een deel van het uranium dat gebruikt wordt in de Nederlandse kerncentrales vandaan komt. In ‘Natuur en Milieu’ komt een samenvatting.
OSART-Borssele aangeboden
Het rapport van de OSART-missie wordt aan de Tweede Kamer aangeboden. Het IAEA Operational Safety Review Team heeft naar aanleiding van Tsjernobyl van 6 tot 24 oktober 1986 de veiligheid van Kerncentrale Borssele onderzocht. Volgens het persbericht zijn er alleen kleine tekortkomingen gesignaleerd, die deels al verholpen zijn. Als gevolg van het rapport wordt de centrale eerder stilgelegd voor het jaarlijkse onderhoud en er worden extra mensen in dienst genomen.
Het concept–rapport van het OSART dat onmiddellijk na de inspectie naar de PZEM (en overheid) is gestuurd is, al door Vrij Nederland in december geciteerd en was een stuk minder positief over de veiligheids. Het rapport wordt na druk van de Kamer openbaar gemaakt waardoor de verschillen met het officiële Nederlandse rapport goed duidelijk worden. Een van de aanbevelingen die OSART doet is een op afstand bedienbaar beleidscentrum waarmee de centrale uit bedrijf kan worden genomen.
Dat was ook al een aanvullende eis van de Kroon bij het afwijzen van de bezwaren op 13 september 1979(!) tegen de inwerkingstelling van de centrale. Een motie van de PvdA over het langdurig stilleggen van de kerncentrale totdat alle gebreken verholpen zijn (zoals ook B&W van Middelburg wil), wordt door de Kamer op 2 februari verworpen. Alleen PvdA, D66, PPR en PSP stemmen voor. Ook een motie waarin opgeroepen wordt de bestaande kerncentrales mee te nemen in de herbezinning over kernenergie wordt verworpen met dezelfde stemverhouding. De centrale wordt op 25 maart, na twee maanden stil gelegen te hebben, weer opgestart.
‘Nooit meer Tsjernobyl, Borssele dicht!’
Eén jaar na het ongeluk met de kernreactor in het Russische Tsjernobyl vindt een 28 uurs blokkade plaats van de kerncentrale in Borssele onder het motto: 'Nooit meer Tsjernobyl - Borssele dicht!“. Zaterdagmorgen om 10 uur begint de 28 uurs blokkade van alle 10 (!) poorten van het complex. Bij het begin zijn ongeveer 2.500 mensen aanwezig, een aantal dat gestadig oploopt. ‘s Nachts breken er bij de kerncentrale felle gevechten uit tussen een groep ‘autonomen’ en de ME. Er vallen veel gewonden onder de laatsten. Zondag om 2 uur wordt de blokkade afgesloten met een demonstratie die (op aandringen van de dorpsbewoners die hun zondagsrust verstoord dreigen te zien) buiten het dorp begint. Ruim 5000 mensen nemen deel waarna de actie afgesloten wordt met een manifestatie op het tentenkamp.
Rapportage storingen in kerncentrales 1987
In 1987 hebben zich in de Nederlandse kerncentrales 23 storingen voorgedaan: acht in Borssele, 15 in Dodewaard. Dit blijkt uit het jaarlijkse overzicht over de storingen in de kerncentrales in 1987 van de Kernfysische Dienst gepubliceerd op 25 mei 1988.
36 maatregelen nodig voor verhoging veiligheid
Het Duitse GRS (Gesellschaft für Reaktorsicherheit) heeft in opdracht van de Nederlandse regering de veiligheid van Dodewaard en Borssele onderzocht. Het is een van de rapporten in het project Herbezinning Kernenergie, naar aanleiding van Tsjernobyl. De GRS adviseert voor Borssele 15 en voor Dodewaard 21 maatregelen, die vele tientallen miljoenen guldens kosten en warvoor de centrales ws. een jaar stil moeten liggen. Toch concludeert de Kernfysische Dienst dat de centrales veilig zijn, al doen ze wel een aantal aanbevelingen om die veiligheid te vergroten. Milieudefensie concludeert dat het dan logisch is, gezien de kosten en de duur van de reparaties en de ouderdom van de centrales, om ze definitief te sluiten.
Rapportage storingen in kerncentrales 1988
In 1987 hebben zich in de Nederlandse kerncentrales 15 storingen voorgedaan: tien in Borssele, vijf in Dodewaard. Dit blijkt uit het jaarlijkse overzicht over de storingen in de kerncentrales in 1988 van de Kernfysische Dienst gepubiceert op 11 juli 1988.
Borssele: kerncentrale bestaat formeel niet
Een van de formele redenen van de gemeente Borsele geen schadevergoeding te geven aan drie boeren in de omgeving van de centrale wegens waardeverlies van hun landbouwgronden is verrassend: in de rechtspraak is het gebruikelijk dat schadeclaims niet worden gehonoreerd als ze worden ingediend op basis van een nietige bouwvergunning. En omdat bij de bouwvergunning in 1969 door de gemeente geen verklaring van geen-bezwaar is afgegeven is de bouwvergunning ongeldig en staat er dus feitelijk geen gebouw (en kan er ook geen sprake zijn van waardeverlies). Zelfs de VVD vindt dit “niet uit te leggen“ aan burgers die hun opstallen moeten afbreken als ze geen geldige bouwvergunning hebben. Toch gaat de gemeenteraad van Borsele unaniem akkoord met het besluit. Enkele dagen later wordt ook in de GS Zeeland gezegd dat er sprake is van een “formeel niet bestaande kerncentrale”, want ook in het nieuwe bestemmingsplan in 1982 voor het industriegebied, is goedkeuring onthouden aan de bestemming nutsbedrijven, blijkt.
Rapportage storingen in kerncentrales 1989
De Kernfysische Dienst rapporteert op 16 augustus 1990 het jaarlijkse overzicht over de storingen in de kerncentrales in 1989. Daaruit blijkt dat er in 1989 in totaal 32 storingen zijn geweest; 25 in Borssele en 7 in Dodewaard. Voor het eerst is er de INES-schaal (International Nuclear Event Scale) aan de hand waarvan de storingen worden beoordeeld. Het is nog een proefperiode voor deze door IAEA en NEA/OECD ontwikkelde methode, “opgesteld om op een consequente wijze de ernst van een storing of ongeval in een kerncentrale te omschrijven.“
Ook nieuwe eigenaar voor Borssele
Nadat Dodewaard in oktober al van eigenaar is verandert wordt nu ook productie sector van de PZEM (o.a. de kerncentrale Borssele) overgedragen aan de EPZ (Elektriciteits-Productiemaatschappij Zuid-Nederland, een fusie van de provinciale bedrijven van Noord-Brabant, Limburg en Zeeland). Volgens de nieuwe Elektriciteitswet uit 1989 moeten productiebedrijven zich bundelen en een minimum productie-capaciteit hebben van 2500MW. Het overdragen van de vergunning in het kader van de Kernenergiewet wordt in de nieuwe Elektriciteitswet in een speciale paragraaf geregeld.
Rampenplan voor Borssele
Er wordt (eindelijk) een rampenplan voor de omgeving van de kerncentrale in Borssele gepresenteerd; het is de regionale uitwerking van het Nationaal Plan Kernongevallenbestrijding. ‘Eindelijk’, omdat sinds het opstarten van de centrale in 1973 het ontbreken van een rampenplan een belangrijk kritiekpunt is geweest. En hoewel er in 1987 een rampenplanoefening is geweest, viel daar nogal wat op aan te merken. Ook op dit plan, overigens. Bij het scenario als gevolg van het ernstigste ongeluk (hoewel de kritiek is dat het nog lang niet het ernstigst denkbare ongeluk is), worden alleen mensen binnen een cirkel van 5 km geëvacueerd. Tussen 5-10 km worden jodiumtabletten uitgedeeld en in een cirkel tussen 10-20 km moet iedereen binnen blijven en deuren en ramen gesloten houden. Critici zeggen dat na Tsjernobyl wel aangetoond is dat die 5km zone veel te weinig is, en minstens 30 km zou moeten zijn. Er is ook geen rekening gehouden met het uitbreken van paniek, het op de hoogte stellen van een ongeluk is te weinig uitgewerkt en de tijd die men na het bekend worden van een ongeval heeft voor het nemen van maatregelen wordt veel te rooskleurig voorgesteld.