Vergunningsaanvraag nieuwe locatie Covra
Nadat in maart 1988 de procedure voor een locatie dichter bij het dorp door de enorme protesten door de gemeente Borsele is stilgelegd, vraagt de Covra nu een vergunning aan voor een verwerkings- en opslagfaciliteit voor al het in Nederland geproduceerde radioactief voor de nieuwe locatie op het industriegebied Sloe. Het gaat om een bouwvergunning, een vergunning krachtens de Kernenergiewet en een vergunning krachtens de Wet Verontreiniging Oppervlaktewateren.
De Covra verwacht in 1989 alle noodzakelijke vergunningen in haar bezit te hebben, zodat uiterlijk 1990 met de bouw begonnen kan worden. Dit gaat dan om het laag- en middelradioactief afval (dat nu nog tijdelijk opgeslagen ligt op het ECN-terrein). Het zal zoveel mogelijk samengeperst en in stalen 200-liter vaten verpakt die in beton gegoten zullen worden. Ook komen er twee ovens voor de verbranding van met radioactiviteit besmette organische vloeistoffen en kadavers. Vanaf 1998, verwacht men nu, zal ook het warmte-producerende hoogradioactief afval terug kunnen komen van de opwerkingsfabrieken.
Twee maanden later zegt een ambtenaar op en conferentie dat “bij de plannen van de Covra ruimte gereserveerd wordt om uiteindelijk 140.000 kubieke meter afval te bergen.“ Dat houdt een toename van kernenergie met 4000 MW in. Bij de voorziening voor hoogactief afval (de HABOG) gaat men uit van minstens 3.000 MW kernvermogen erbij. Dit is tegelijkertijd een van de bezwaren van de milieubeweging: er wordt vooruitgelopen op een beslissing om nieuwe kerncentrales te bouwen. Daarom wil men een COBRA (Centrale Opslag Bestaand Radioactief Afval). Ook is er weinig inzicht in de stralingsrisico’s bij transport en opslag. Maar een belangrijk bezwaar is ook dat de faciliteit buitendijks gebouwd wordt, terwijl bekend is dat verstrekkende klimaatgevolgen er aan komen die gepaard gaan met zeespiegelstijging, overstromingen en vloedgolven.
Dodewaard boet zwaar voor aanwezigheid kerncentrale
De gemeente Dodewaard wil geld zien voor de nadelige gevolgen die ze ondervindt door de aanwezigheid van de kerncentrale. De gemeente moet “onevenredig zwaar boeten“ voor het feit dat de centrale daar staat. Dit blijkt uit een notitie die de gemeente aan de Commissaris van de Koningin in Gelderland heeft gestuurd. De gemeente spreekt van aanzienlijke verliezen en vindt dat het tijd wordt dat de gehele samenleving daar voor opdraait.
Besluit kerncentrales 2 jaar uitgesteld
In een korte nota ‘Het energiebeleid nader bezien’ maakt minister De Korte (EZ) bekend dat tegen de achtergrond van milieudoelstellingen keuzes voor duurzame bronnen en kernenergie niet kunnen worden uitgesloten. Het aandeel kernenergie is niet op het niveau dat door het kabinet (Lubbers II)) wenselijk wordt geacht. Maar hoewel nieuwe kerncentrales niet worden uitgesloten, is het onmogelijk om nu een definitief besluit te nemen, omdat alle onderzoeken gedaan in het kader van de ‘Herbezinning’ nog niet afgerond zijn. Het kabinet besluit dan ook de beslissing over nieuwe kerncentrales twee jaar uit te stellen. Maar dan moet die beslissing over 2 jaar ook echt genomen worden, zegt De Korte, want de SEP kan dan daar bij de beslissing over nieuw vermogen, rekening mee houden. In de praktijk betekend dit dat er voor 2000 geen kerncentrales meer in bedrijf zullen komen.
Lees hier de Energienota van De Korte [pdf, 3.3MB]
Diversificatie UCN; laserverrijking onder geheimhouding KeW
UCN heeft vorig jaar al aangekondigd dat het haar activiteiten uitbreidt: het gaat zich ook richten op de lucht- en ruimtevaart. UCN-Aerospace wordt opgericht en in januari 1989 komt er een order van Fokker voor de onderdelen van de F-100. In maart 1990 krijgen UCN, Fokker en Stork f 77 miljoen van EZ om te kunnen meedoen aan en internationaal telecommunicatie programma.
Op de Universiteit Twente ontstaat in oktober (1988) beroering door de voorgenomen samenwerking met UCN in laseronderzoek. Men vreest militaire toepassingen van het onderzoek, maar in maart 1989 wordt door UT en UCN samen het NCLR (Nederlands Centrum voor Laser Research) opgericht. In april antwoord minister De Korte (EZ) op Kamervragen dat “hoewel de laserverrijking van uranium nog ver verwijderd is van commerciële toepasbaarheid“ hij het onderzoek “met het oog op mogelijke proliferatiegevaren“ onder de toepassing van het Geheimhoudingsbesluit Kernenergiewet (Stb. 1971, 420) gebracht heeft.
Kabinet: nucleaire sancties tegen Z-Afrika versoepelen
Minister van BuZa Van den Broek wil de nucleaire sancties tegen Zuid-Afrika versoepelen, in de hoop dat dat land dan zal toetreden tot het Non-Proliferatie Verdrag. Dit voorstel heeft hij zijn EG collega’s voorgelegd. Over gepraat werd er, bij gebrek aan tijd, nog niet. Het plan heeft in Nederland al veel kritiek opgeleverd van zowel binnen als buiten het parlement. De brede beweging tegen apartheid is van mening dat die strijd meer gebaat is met meer sancties dan met minder. Volgens van den Broek is Zuid-Afrika een ‘drempelland’ en in staat om kernwapens te maken; daarom is toetreden van het verdrag tegen de verspreiding van kernwapens van cruciaal belang: maar daarin staat dat landen die het onderteken recht hebben op hulp bij het civiele kernenergieprogramma, dus zou Zuid-Afrika dat dan ook hebben? Maar er is toch een economische boycot tegen de Apartheidstaat?
OPLA Eindrapport Fase 1: geologische berging
Na twee tussenrapportages en veel later dan verwacht verschijnt het eindrapport van de commissie-OPLA: ‘Onderzoek naar geologische opberging van radioactief afval in Nederland’. Eindrapport Fase 1. De opslag van kernafval in zout is veilig, aldus een van de belangrijkste conclusies van het rapport. Van de in totaal 38 locaties zijn er volgens OPLA 26 geschikt voor opslag van kernafval en daarvan komen 17 in aanmerking voor het aanleggen van een opslagmijn. Dertien locaties liggen in Groningen en Drenthe. De kosten van het onderzoek zijn ondertussen opgelopen tot 37 miljoen gulden en de minister van EZ, Rudolf de Korte (onder wiens verantwoordelijkheid het onderzoek plaatsvindt), schrijft aan de Kamer dat nog een extra fase, fase 1a, nodig is (kosten 12,5 miljoen gulden), “voordat een besluit mogelijk is over het overgaan tot fase 2", d.w.z. tot proefboringen.
Uit de bijlagen bij het rapport blijkt dat een ondergrondse opslag, bovengronds een zwaar bewaakte vesting (van 40 hect.) betekent. Zo zal half Pieterburen moeten worden afgebroken om ruimte te maken voor de bovengrondse vesting, mocht daar de opslag komen. Ook (alleen) in de bijlage wordt over rekenmodellen gezegd dat de betrouwbaarheid niet alleen afhankelijk is van de gebruikte rekenmodellen, maar ook van degene die het model gebruikt: de resultaten worden derhalve ook door de persoonlijke voorkeuren van mensen gekleurd. Sterker nog, in een RIVM deelstudie wordt er op gewezen dat veelal de fundamentele kennis over de optredende geochemische processen ontbreekt.
De ILONA geeft naar aanleiding (en bij aanbieding) van het rapport een advies aan de regering: haast is niet nodig door de “beschikbaarheid van langdurige interimopslag“ bij de Covra, meer onderzoek voor er proefboringen kunnen volgen en “een inhoudelijk regeringsstandpunt behoeft niet te worden ingenomen”.
Samenwerking Urenco-VS
De minister van EZ laat weten dat ‘zeer onlangs’ een aantal elektriciteitsbedrijven in de VS en Urenco hebben besloten om in de VS een ultra-centrifuge verrijkingsfabriek te bouwen. Men verwacht dat de bouw in 1992 kan beginnen en dat deze eind 1996 in bedrijf zal kunnen komen. Er zal een overeenkomst moeten komen die de waarborgen voor het vreedzame gebruik van de UC-technologie in de VS vastlegt. De Kamer gaat op 22 maart zonder al te veel discussie akkoord met de kennisoverdracht naar de VS: CDA, VVD, SGP en D66 stemmen voor en zorgen voor een meerderheid. Door de Amerikaanse bedrijven en Urenco wordt een joint venture opgericht (Lousiana Energy Services –LES) die zo is de bedoeling een fabriek van 1500ton swu gaan bouwen.
Gemeente Borsele akkoord met Covra
De gemeenteraad van Borsele stemt in met de komst van de Covra (10 voor, 4 -PvdA- tegen). Voor de vergadering hadden demonstranten zich in de gang op de grond gevlijd, met spandoek: “Loopt de raad over ons heen...?.“ De raad doet dat figuurlijk wel maar letterlijk niet en laat de politie de zaak ontruimen.
Tweede-Kamerverkiezingen, vorming kabinet-Lubbers III
Bij deze vervroegde verkiezingen (noodzakelijk na de val van het kabinet-Lubbers II) handhaaft CDA haar positie als grootste partij. De PvdA verliest drie zetels en winst is er voor D66 en voor het GPV. Het resultaat van de nieuwe combinatie GroenLinks (PPR, PSP, CPN en EVP) blijft met zes zetels achter bij de verwachtingen. Flink verlies is er voor regeringspartij VVD. In november wordt door CDA en PvdA het derde kabinet-Lubbers gevormd.
De passages over kernenergie in de verkiezingsprogramma’s zijn bij de voorstanders nog voorzichtiger: kernenergie wordt door het CDA “niet ten principale afgewezen.“ Door de VVD moet de optie van “veilige kernenergie“ opengehouden worden. Coalitiepartner PvdA wil de kerncentrales zou snel mogelijk sluiten. Ook GroenLinks en D66 zijn tegen.
Borssele: kerncentrale bestaat formeel niet
Een van de formele redenen van de gemeente Borsele geen schadevergoeding te geven aan drie boeren in de omgeving van de centrale wegens waardeverlies van hun landbouwgronden is verrassend: in de rechtspraak is het gebruikelijk dat schadeclaims niet worden gehonoreerd als ze worden ingediend op basis van een nietige bouwvergunning. En omdat bij de bouwvergunning in 1969 door de gemeente geen verklaring van geen-bezwaar is afgegeven is de bouwvergunning ongeldig en staat er dus feitelijk geen gebouw (en kan er ook geen sprake zijn van waardeverlies). Zelfs de VVD vindt dit “niet uit te leggen“ aan burgers die hun opstallen moeten afbreken als ze geen geldige bouwvergunning hebben. Toch gaat de gemeenteraad van Borsele unaniem akkoord met het besluit. Enkele dagen later wordt ook in de GS Zeeland gezegd dat er sprake is van een “formeel niet bestaande kerncentrale”, want ook in het nieuwe bestemmingsplan in 1982 voor het industriegebied, is goedkeuring onthouden aan de bestemming nutsbedrijven, blijkt.