- Kerncentrales:
- Bestaande (of gesloten) kernenergiecentrales
- Gemeenteraad:
- beleid van B&W en (al of niet gesteund door) gemeenteraad
Eindelijk bouwvergunning
B&W van Dodewaard verlenen de bouwvergunning voor de kerncentrale. Een beetje laat want de bouw (grondwerk) is al op 23 september 1964 begonnen en op 25 februari van dit jaar is al feestelijk begonnen met het heiwerk door de eerste paal te slaan.
Einde van de Kalkar-heffing
De regering beëindigt de ‘kalkar-heffing’ die op 1 juli 1973 werd ingesteld. In totaal hebben ongeveer 3000 gezinnen de heffing van 3% op hun elektriciteitsrekening voor de kosten van de bouw van Kalkar, geweigerd en hebben zo’n 70 gemeentes waaronder de meeste grote steden stelling genomen tegen de heffing. Zo heeft ook de gemeenteraad van Dodewaard in januari ’76 een motie aangenomen waarin ze stellen tegen de bouw van de kweekreactor in Kalkar te zijn en de 3% heffing op de elektriciteitsrekening bestemd moet worden voor onderzoek naar andere energiebronnen. In 1973 en 1974 werd bij tientallen weigeraars de elektriciteit afgesloten, maar de publiciteit die dat opleverde was zo negatief dat de regering gedwongen werd een oplossing te verzinnen. Hoewel de heffing zou duren zolang de bouw duurde (men ging in 1973 uit van 1979), wordt al in 1974 besloten de heffing op 1-1-77 te beëindigen. Dan kondigt minister Lubbers (EZ) ook een fonds aan waar weigeraars hun geld op kunnen gaan storten. Hij haalt hier mee voor een deel de angel uit de strijd, maar de kiem van een brede anti-kernenergie beweging is dan al gelegd.
Brochure kernenergie niet verspreid
De Betuwse gemeentes Kesteren, Druten en Ewijk weigeren de brochure ‘Informatie over kernenergie’, uitgegeven door B&W van buurgemeente Dodewaard, te verspreiden. Tienduizenden exemplaren liggen in de kluizen en op zolders van de gemeentes. Dit is een gevolg van uitlatingen van de GKN en de Gelderse Commissaris der Koningin Geertsema die het boekje “een eenzijdig geschrift met de neiging tot het zaaien van paniek“ noemen. Maar ze staan nogal alleen in hun kritiek: ambtenaren van VROM en Sociale Zaken en ook TNO hebben zich positief over de tekst uitgelaten. De GKN komt later die maand met een eigen uitgave die ze in de omliggende gemeentes huis aan huis verspreiden. In april 1979 stelt de net in Deest opgerichte groep ‘Stop Dodewaard’ als eis naar de gemeente alsnog de verspreiding van de brochure. Na een aantal juridische procedures lukt dat.
PZEM wil compactopslag
De PZEM vraagt een vergunning aan voor de bouw van een afvalopslaggebouw op haar terrein, maar ook voor zgn. compactopslag: dan staan in het koelbassin de rekken voor de splijtstofstaven dichter op elkaar waardoor er meer opslagcapaciteit is. Tientallen groepen tekenen protest aan, volgens hen zou het zelfs van onbehoorlijk bestuur getuigen om wijzigingen aan te brengen in de vergunning voor het in werking brengen van de centrale, waar nog beroepen tegen lopen en de kroon nog geen definitieve uitspraak over heeft gedaan. De compactopslag lijkt ingegeven in verband met de problemen rond het goedkeuren van de opwerkingscontracten, waardoor afvoer in gevaar zou kunnen gaan komen. De gemeenteraad van Borssele spreekt zich op 1 mei unaniem uit tegen de vergunning, zolang niet is aangetoond dat het geen gevaar voor de gezondheid van mens en dier oplevert.
KCB: vergunning compactopslag
De PZEM krijgt van de minister van EZ, V&M en SZ vergunning voor de zgn. compactopslag. Door het dichter bij elkaar plaatsen van de rekken in het koelbassin kan men veel meer splijtstof kwijt. Hetgeen niet onomstreden is. Met de nieuwe vergunning mag de kerncentrale “ten hoogste 200 ton uranium met een verrijkingsgraad van 3,3% U-235“ voor handen hebben. Dat is tot nu toe 71 ton. Op 7 mei gaat ook de gemeenteraad van Borsele akkoord,. Hoewel men tot nu toe zeer kritisch leek, blijkt alleen PvdA/PPR-fractie in de raad bij de stemming tegen. De gemeente Vlissingen, stapt naar de Kroon en gaat in beroep tegen de vergunning net als een aantal milieuorganisaties. Eind juli wijst de Raad van State alvast het schorsingsverzoek van de vergunning af. Ook wordt de vergunning gegeven voor de bouw van een opslaggebouw voor vast (laag-)radioactief afval op het terrein van de centrale.
Gemeenteraad: Dodewaard dicht
De meerderheid in de gemeenteraad van Dodewaard vindt dat de kerncentrale stilgelegd moet worden totdat de opwerkingscontracten zijn goedgekeurd. Er is te weinig ruimte in het bassin voor de elementen die van de opwerkingsfabriek terug gestuurd kunnen worden. Volgens waarnemend burgemeester Bergh bestaat ook bij de regering c.q. de minster van EZ het besef dat de kerncentrale op dit ogenblik in overtreding is. Bergh verwacht dat de Tweede Kamer begin april een besluit zal nemen over de contracten.
Vergunning afvalgebouw KCB
Op 9 september heeft B en W van Borsele geweigerd de bouwvergunning af te geven voor een afvalopslaggebouw op het terrein van de kerncentrale. Reden is dat de minister in antwoordt op kamervragen zegt dat de mogelijkheid bestaat er ook hoog-radioactief afval in op te slaan. Dat is nieuw, zegt de gemeenteraad, en niet volgens de afspraak. In april het jaar daarvoor is de vergunning al afgegeven en in maart zijn er 160 bezwaarschriften tegen de vergunning ingediend. Na een beroep van de PZEM geeft eind november de commissie bezwaar en beroepschriften van de gemeente het advies wel een vergunning te verlenen. Op 8 december gaat de raad met 11 stemmen voor en 6 tegen akkoord met de bouwvergunning. De procedures worden door het hoofd Ruimtelijk Ontwikkeling gemeente Borsele een schoolvoorbeeld genoemd van hoe het niet moet. De kosten worden in 1981 begroot op f 2,9 miljoen.
Dodewaard boet zwaar voor aanwezigheid kerncentrale
De gemeente Dodewaard wil geld zien voor de nadelige gevolgen die ze ondervindt door de aanwezigheid van de kerncentrale. De gemeente moet “onevenredig zwaar boeten“ voor het feit dat de centrale daar staat. Dit blijkt uit een notitie die de gemeente aan de Commissaris van de Koningin in Gelderland heeft gestuurd. De gemeente spreekt van aanzienlijke verliezen en vindt dat het tijd wordt dat de gehele samenleving daar voor opdraait.
Burgemeester: blijf rustig!
De burgemeester van Borsele stuurt een dag voor de verwachte uitspraak van de rechtbank in Den Bosch over de sluiting van Borssele, een vreemde brief naar verschillende actiegroepen, waarin hij “gezien de situatie waarin we ons sinds dinsdag 11 september bevinden“ (de aanval op de Twin Towers in New York) een dringend beroep doet “om op gepaste, rustige en democratische wijze van uw gevoelens en opvattingen blijk te geven.” Opmerkelijk genoeg heeft de directeur van de kerncentrale Greenpeace de dag ervoor publiekelijk opgeroepen geen ‘commando-achtige’ acties te voeren. Greenpeace reageert verbolgen, “het gevaar gaat uit van de kerncentrale, niet van ons”. Pas twee maanden later, begin november, stopt EPZ met het toelaten van bezoekers in de centrale.