Uitspraak in zaak Staat/EPZ: wel afspraak, geen contract
De rechtbank in Den Bosch oordeelt in de rechtzaak tussen de Staat en EPZ dat er in civielrechtelijke zin geen afspraak bestond over de sluitingsdatum van de kerncentrale, enkel in bestuursrechtelijke zin. Hoewel de rechter in haar beslissing oordeelt dat er wel een afspraak over vervroegde sluiting was gemaakt en ook dat beide partijen (SEP en staat) daar tevreden mee waren en zeiden het niet aan te zullen vechten, is er geen civielrechtelijk contract getekend dat die afspraak vastlegt. Hierdoor is er geen dwangmiddel meer over “om de beëindiging van de bedrijfsduur per ultimo 2003 te effectueren“ zoals een minister dat later uitlegt.
De uitspraak van de rechtbank in Den Bosch [html]
Geen hoger beroep sluiting KCB
Nadat de toen demissionaire regering Balkenende gezegd heeft geen reden te zien tegen de uitspraak over de sluiting van Borssele in hoger beroep te gaan diende GroenLinks op 25 november een motie in die daarom verzoekt. De motie wordt verworpen: alleen PvdA, GroenLinks, SP en D66 steunen de sterk door Van Geel (milieu) afgeraden motie. De staatssecretaris probeert daarop de partijen gerust te stellen met de toezegging dat het kabinet in elk geval geen initiatief zal nemen tot de bouw van nieuwe kerncentrales.
Rapportage storingen nucleaire installaties 2002
In 2002 hebben zich in de Nederlandse nucleaire installaties 19 storingen voorgedaan: 10 in Borssele en 9 storingen geweest bij de Dodewaard, ECN, HFR, Covra, HOR Delft en Urenco. Dit blijkt uit het jaarlijkse overzicht over de storingen in de kerncentrales in 2002 dat de Kernfysische Dienst publiceert op 23 september 2003.
Tweede-Kamerverkiezingen, vorming kabinet-Balkenende II
Bij deze vervroegde verkiezingen, nodig omdat in oktober het kabinet-Balkenende I al is gevallen, blijft het CDA de grootste partij. De PvdA wint flink en herstelt zich zo van het grote verlies in 2002. Grote verliezer is de LPF. De VVD herstelt zich redelijk. De ChristenUnie verliest vrij onverwacht en Leefbaar Nederland verdwijnt uit de Kamer. In mei treedt het kabinet-Balkenende II aan, waarbij de LPF ingeruild wordt voor D66 (die voor het eerst mee doet aan een centrum-rechts kabinet). In november 2006 valt ook dit kabinet. In ‘meedoen, meer werk, minder regels’ het Hoofdlijnenakkoord (regeerafspraak) is over Borssele vastgelegd dat “de kerncentrale zal worden gesloten wanneer de technische ontwerplevensduur (ultimo 2013) geëindigd is”.
Er is weinig verschil met de programma’s een jaar eerder, maar D66 heeft haar standpunt nog verder aangescherpt (“Kernenergie is onacceptabel en daarom moet Borssele dicht”) en zal daar ook nog vaak aan herinnerd worden. LPF vindt dat de “bestaande kerncentrales“ (meervoud? terwijl Borssele al 5 jaar de enig overgebleven kerncentrale is?) zo lang mogelijk opengehouden moeten worden en VVD heeft haar passage van een jaar eerder helemaal geschrapt.
Schenden opwerkingscontracten internationale verdragen?
Schendt Nederland international afspraken als Borssele langer open blijft en nieuwe opwerkingscontracten afsluit en daarmee de lozingen van opwerkingsfabrieken in stand houdt? Volgens een onderzoek van Brus (hoofddocent Volkenrecht Universiteit Leiden) wel. Het onderzoek, in opdracht van Greenpeace, is een analyse van verschillende internationale verdragen, waaronder ook OSPAR. De staatssecretaris ziet dat geheel anders: Het OSPAR Besluit 2000/1 (“met als doel uitvoering te geven aan de niet-opwerkingoptie”) heeft geen gevolgen voor de keuzes van Nederland; het richt zich alleen op de ‘verdragpartijen’ met een opwerkingsfaciliteit (Engeland en Frankrijk). Maar aangezien die zich van stemming hebben onthouden, zijn ook zij daar niet aan gebonden. In de tekst worden landen weliswaar “aangemoedigd“ onderhandelingen te beginnen, maar, zegt Van Geel: “Deze aanmoediging is geen internationaal juridisch bindende verplichting en kan dus niet worden geschonden.” Anderen zien dat toch echt als een ‘inspanningsverplichting’ om de lozingen van opwerking tot 2020 tot vrijwel nul te reduceren.
Borssele in onderhandelingen nieuw kabinet
Greenpeace biedt 50.000 handtekeningen aan aan PvdA-leider Wouter Bos om daarmee de druk op de PvdA te vergroten om niet akkoord te gaan met langer open blijven van de centrale in Borssele. De PvdA en CDA zijn bezig met onderhandelingen voor een nieuw kabinet en Borssele lijkt open te blijven doordat de PvdA het als 'wisselgeld' gebruikt in de onderhandelingen. Er wordt verzekerd dat er nog niets besloten is en dat het 'een hard punt' is voor de PvdA. Niet veel later breken deze onderhandelingen en na een korte formatie komt er een kabinet CDA, VVD en D66.
Regeerakkoord Balkenende II
In ‘meedoen meer werk minder regels’ het Hoofdlijnenakkoord voor het Kabinet van CDA, VVD, D66 (Balkenende II) is vastgelegd dat “de kerncentrale Borssele zal worden gesloten wanneer de technische ontwerplevensduur (ultimo 2013) geëindigd is.” VROM schrijft het overdrachtsdossier voor het nieuwe kabinet over straling. Het geeft een overzicht van de stand van zaken op gebied van wetgeving, spelers, belangen en benodigde stappen van o.a. kerncentrale in Borssele, radioactief afval, Urenco, etc.
Lees hier het Overdrachtdossier [html]
Deel splijtstof KCB uit kernwapens Rusland
Tijdens de jaarlijkse splijtstofwisseling zijn een deel van de nieuwe splijtstofstaven in de kerncentrale Borssele afkomstig uit Rusland. EPZ heeft een (vierjarig) contract afgesloten voor de levering van splijtstof waarbij hoog verrijkt uranium, afkomstig uit Russische kernwapens, vermengd wordt met verarmd uranium, afkomstig uit opwerking in Frankrijk. Dat is goedkoper (“we zijn een commerciële onderneming, de prijs is gewoon gunstig”) want Rusland moet van het hoogverrijkt uranium af en op deze manier hoeft het ook niet meer verrijkt te worden. Urenco is dan ook niet blij, want het verliest een deel van de verrijkingsopdrachten voor Borssele. Euratom beperkt overigens de hoeveelheid te importeren splijtstof uit Rusland tot een kwart van de jaarlijkse behoefte.
Van Geel: volgend jaar praten met EPZ sluiting KCB 2013
Nadat Staatssecretaris van Milieu (Van Geel) op 18 juni al gezegd heeft een afspraak te willen maken met de EPZ over een sluiting in 2013, gaf hij maar meteen toe dat dat vooral van de “goodwill“ van EPZ zal afhangen daar hij weinig mogelijkheden ziet om sluiting af te dwingen. Bongers, directeur van de centrale reageert dat hij het nog veel te vroeg vindt om over sluiting te praten, pas over “een jaar of 7“ zou er een algemene discussie moeten zijn over de toekomst van de centrale en niet over sluiting in 2013. Bij de behandeling van de VROM-begroting in september laat hij weten dat hij volgend jaar over de toekomst van Borssele met EPZ gaat praten. Hij wil tot afspraken komen en zegt dat hij “zonodig“ die afspraken wil vastleggen in de vergunning voor de centrale “of anderszins.”
HABOG geopend en ontvangt eerste afval
Koningin Beatrix opent de opslag faciliteit voor hoogradioactief afval, de HABOG op het terrein van de Covra in Borssele. Het opvallend oranje geschilderd gebouw (met E=MC2 op de zijkant) is bedoeld voor de opslag van het afval dat terug komt van de opwerkingsfabrieken waar Borssele en Dodewaard hun splijtstof laten opwerken. Ook de brandstof uit de IRI en HFR zal er opgeslagen worden.
Milieuorganisaties vragen aan de koningin niet te komen en vinden dat er geen reden voor een feestje is: een opslag voor 100 jaar van afval dat 240.000 gevaarlijk blijft kan moeilijk als ‘oplossing’ gezien worden. Verder is het gebouw nu al te klein nu besloten is dat Borssele tot 2013 open blijft, kan er alleen maar opgewerkt afval opgeslagen worden en is juist opwerking enorm vervuilend, en, niet onbelangrijk, wat gebeurt er na die 100 jaar? Ook is er geen opslagmogelijkheid voor het bij de opwerking afgescheiden plutonium.
Eind november komt het eerste transport met hoogactief afval aan van de HFR uit Petten en in mei 2004 wordt het afval dat 4 jaar lang in de loods voor laag- middenactief afval verplaatst naar de HABOG.