- Kerncentrales:
- Bestaande (of gesloten) kernenergiecentrales
'Afwijzen bezwaren onzorgvuldig'
De afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State vindt dat het afwijzen van (in 1992 ingediende) bezwaren tegen de vergunningen van de centrales in Borssele en Dodewaard zo onzorgvuldig is gebeurt, dat dat overnieuw moet gebeuren. Volgens de uitspraak hebben ambtenaren (in 1993) de bezwaren afgewezen, terwijl nergens vermeld is dat ze in deze kwestie bevoegd zijn om op te treden namens het kabinet.
Energienota: bouw kerncentrales niet aan de orde
De Derde Energienota (1996) van EZ-minister Wijers (Kabinet Kok-I) betekent ook een trendbreuk: enerzijds omdat gesteld wordt dat er geen sprake is van schaarste, maar dat de nota noodzakelijk is door de veranderde verhouding tussen economie en milieu en de politieke wens concrete stappen te zetten naar een duurzame energiehuishouding. Daarnaast “nopen internationale ontwikkelingen in de richting van meer marktwerking en globalisering tot een heroriëntatie op de rol van de overheid bij het energiebeleid.“ Wijers ontwikkelt een tweesporenbeleid: duurzame energiehuishouding en meer marktwerking (waar hij een groot voorstander van is).
Er worden ook concrete doelen benoemd: 30% energiebesparing in de komende 25 jaar en van de hele energieproductie moet in 2020 10% duurzaam geproduceerd worden (voor elektriciteit betekent dat 30%). Verder moet de overheid meer ruimte geven aan de markt.
Nieuw vermogen zal vooral gericht zijn op schone technologie, alhoewel er ruimte blijft voor nieuw kolenvermogen. De bouw van nieuwe kerncentrales in de komende jaren is niet aan de orde. Door onderzoek wordt evenwel de mogelijkheid opengehouden om in de volgende eeuw desgewenst “op de trein te kunnen stappen.“
In aanloop naar de energienota laat Wijers weten niet te willen tornen aan de afgesproken sluitingsdatum van Borssele (1-1-2004). CDA en VVD willen “het verbod over nadenken over kernenergie“ opheffen, en vinden dat de regering “het lef moet hebben“ het een jaar daarvoor genomen besluit te herzien.
Omdat de rol van de overheid anders wordt en meer ruimte gegeven moet worden aan de markt, is er, volgens de minister, ook niet de noodzaak voor uitgebreide energienota’s. De algemene ontwikkelingen op de energiemarkt zouden iedere vier jaar moeten worden geanalyseerd in een Energiebericht. Maar, omdat de Kamer dat te bescheiden vindt, het lijkt te veel op ‘weerbericht’, wordt er ‘Energierapport’ van gemaakt.
In maart, bij het kamerdebat over de Energienota, stelt Wijers 19 miljoen beschikbaar voor kernenergieonderzoek, maar schrapt geld voor PINC (Programma Instandhouding Nucleair Competentie). De coördinator van PINC doet een dringend beroep op de Kamer omdat anders Nederland “in de toekomst niet meer op een rijdende trein kan springen.“
Rapportage storingen in kerncentrales 1995
In 1995 hebben zich in de Nederlandse kerncentrales 22 storingen voorgedaan: 8 in Borssele, 14 in Dodewaard. Dit blijkt uit het jaarlijkse overzicht over de storingen in de kerncentrales in 1995 van de Kernfysische Dienst publiceert op 23 juli 1996.
Geen onderzoek kankersterfte rond Borssele
Opnieuw komt er geen onderzoek naar de vermeende hogere kankersterfte rond de centrale in Borssele. Burgemeester Mandos is niet van plan een dergelijk onderzoek in te stellen. Ook in 1979 waren er al speculaties over hogere kankercijfers, maar ook toen is er geen onderzoek gedaan. Probleem is dat gegevens niet gedetailleerd (genoeg) bijgehouden en verzameld worden. De Interregionale Kanker Registratie (IKR) kan wel gegevens produceren, maar alleen per gemeente en dan ook nog vaak alle kankers onder een noemer.
Wijers wil Borssele per 2003 dicht
Minister Wijers (EZ) schrijft aan de EPZ dat hij van plan is de Kernenergiewet-vergunning voor de kerncentrale te laten eindigen op 31-12-2003, zoals afgesproken en vastgelegd in Energienota en Elektriciteitsplan 1997-2006 van de SEP. De vergunning is nu nog voor onbepaalde tijd.
Verrassing van SEP: Dodewaard gaat in 1997 dicht
Nog geen maand nadat de GKN eindelijk een nieuwe vergunning voor Dodewaard heeft gekregen (met een looptijd tot 2004, kondigt de SEP verrassend aan dat Dodewaard gaat sluiten. De exacte datum “is thans nog niet bekend, maar zal naar verwachting in maart 1997 liggen.“ Reden van de sluiting liggen in de ontwikkelingen in het energiebeleid van de overheid. “Enkele nota’s en besluiten markeren namelijk duidelijk het nog verder afnemen van een positieve houding ten aanzien van kernenergie”, schrijft de SEP. Kortom: er is geen toekomst voor kernenergie. “In de komende jaren zal in Dodewaard ervaring worden opgedaan met het planmatig, efficiënt en veilig buiten bedrijf stellen van een kerncentrale.“ De SEP zal pas na een wachttijd van 40 jaar de centrale gaan ontmantelen, wel wordt in de komende jaren alle splijtstof verwijderd. De ontmanteling zal, zo is de verwachting f 165 miljoen kosten. Op 2 november wordt in een grote tent in de buurt van de centrale door enkele honderden mensen die zich aktief hebben ingezet voor de sluiting van de centrale feest gevierd. De geplande fakkeloptocht naar de centrale mag van de politie niet plaatsvinden: boze boeren dreigen de feestvierders niet door te laten.
Borssele: controlepaneel geeft stand afsluiters foutief aan
De EPZ maakt bekend dat ontdekt is een serie afsluiters in het drukontlastingsysteem van het containment fout stonden. De vier afsluiters zijn noodzakelijk om in geval van een ernstig ongeluk, waarbij sprake is van toename van druk, de druk te verminderen. De aanduiding van de stand van de afsluiters op het controlepaneel in de regelzaal stonden fout: als het leek dat ze dicht stonden, stonden de afsluiters feitelijk open, en bij de stand ‘open’ op het controlepaneel, stonden ze feitelijk dicht. Hoelang het al fout aangegeven staat wordt niet vermeld. Het is een INES-niveau 2 gebeurtenis, en daarmee een van de ernstige incidenten in Nederland.
Hogere verrijkingsgraad splijtstof Borssele
De EPZ krijgt van het ministerie van EZ een vergunning om de verrijkingsgraad van de splijtstof te verhogen van 3,3% naar maximaal 4% en een verhoging van 2% van de hoeveelheid splijtstof per splijtstofstaaf. Eind juni 1998 worden de eerste staven met een hogere verrijkingsgraad in de kern geplaatst.
Rapportage storingen nucleaire installaties 1996
In 1996 hebben zich in de Nederlandse kerncentrales 33 storingen voorgedaan: 14 in Borssele, 19 in Dodewaard. Dit blijkt uit het jaarlijkse overzicht over de storingen in de kerncentrales in 1996 van de Kernfysische Dienst. Voor het eerst zijn er ook storingen opgenomen van andere nucleaire installaties: ECN en Covra.
Dodewaard dicht!
Om 10.45 uur wordt de knop omgedraaid: de “officiële afschakelingshandeling“, zoals de GKN het noemt. De kerncentrale van Dodewaard is definitief buiten bedrijf. “Door middel van het indrukken van de afschakelknop heeft de dienstdoende chef van de wacht de verbinding tussen de turbine-generator en het landelijk net verbroken. Hiermee is een einde gekomen aan de elektriciteitslevering, die precies 28 jaar geleden startte bij de inbedrijfsstelling van de centrale door koningin Juliana.“ In de komende jaren zal vooral de brandstof uit de kern en de opslagbassins verwijderd en naar de opwerkingsfabriek in Sellafield vervoerd worden. Verwacht wordt eind 2000 over te kunnen gaan tot de zgn. ‘safe enclosure’ die dan 40 jaar moet duren. Ontmanteling zal dan beginnen in 2040 en in 4 jaar afgerond worden. Er is wel meer kritiek op het 45 jaar wachten met ontmanteling, hoofdreden daarvoor is een economische: directe ontmanteling zal 295 miljoen gulden kosten, 40 jaar wachten, kost ‘maar’ 165 miljoen (1995-guldens). Maar volgens een berekening van Stichting Laka is directe ontmanteling zelfs 48 miljoen gulden goedkoper, alhoewel er op korte termijn wel een groter bedrag nodig is vergeleken met de 40-jaar-optie. Dat komt door de groei van het gereserveerde bedrag door rentetoename. In veel landen is het niet toegestaan rekening te houden met kapitaalstijging door rente, en moet het hele bedrag voor de ontmanteling beschikbaar zijn op het moment van sluiting. Laka waarschuwt dan ook al dat de SEP nu al een tekort heeft (voor de 40-jaar-optie) van ongeveer 60 miljoen gulden.