Kabinet voorkomt vervolging eigenaar HFR
Euratom, de eigenaar van de HFR in Petten, is door de regering behoed van strafvervolging voor het op grote schaal overtreden van milieuwetgeving. Dit blijkt uit interne documenten van het Ministerie van Justitie waarover De Volkskrant publiceert. Na een grootscheepse politie-inval in Petten in september 2003 werd er gesproken over 'Oost-Europese' toestanden met betrekking tot naleving van de wetgeving. Het OM wil Euratom graag vervolgen, maar Euratom is een onderdeel van de Europese Commissie en Buitenlandse Zaken vreest een diplomatiek conflict. Het OM is gedwongen de strafzaak tegen Euratom te laten vallen, nadat minister Bot (BuZa) persoonlijk verklaarde dat Euratom ('net als ambassadeurs') over immuniteit beschikt en niet strafrechtelijk vervolgd kan worden.
Drie andere bedrijven op het terrein (ECN zelf, NRG en Mallinkcrodt) zullen wel aangeklaagd worden, maar gaan zich beroepen op het gelijkheidsbeginsel, waardoor een aantal aanklachten ws. zullen vervallen meldt de krant. Het OM spreekt nu van een 'vrijplaats' en van een schandaal dat Euratom in Nederland niet vervolgd kan worden.
Een paar dagen later doet Greenpeace aangifte tegen Euratom en wil vervolging: “Ook Euratom moet zich aan de Nederlandse milieuregels houden, en wanneer dat niet gebeurt moet ook Euratom daarvoor worden gestraft,” schrijft ze in haar persbericht. “Structurele verbeteringen zijn alleen mogelijk door alle bedrijven direct verantwoordelijk te stellen voor milieuovertredingen.“
Rapportage storingen in nucleaire installaties 2004
In 2004 hebben zich in de Nederlandse nucleaire installaties 19 storingen voorgedaan: 8 in Borssele en 13 storingen geweest bij Dodewaard, ECN, HFR, Covra, HOR Delft en Urenco. Dit blijkt uit het jaarlijkse overzicht over de storingen in de kerncentrales van de Kernfysische Dienst.
Omschakeling HOR laagverrijkt uranium voltooid
Het laatste element met hoogverrijkt uranium wordt uit de kern van de Hoge Onderwijs Reactor (HOR) gehaald. Daarmee is nu pas helemaal overgeschakeld op laagverrijkt uranium, een eis van de VS die het proliferatiegevaar wil verkleinen door het gebruik van HEU terug te dringen. De beslissing tot conversie was al begin jaren ’90 genomen.
Nieuwe vergunning HFR
De HFR heeft de nieuwe vergunning in het kader van de Kernenergiewet en de NRG wordt de nieuwe vergunningshouder. De Europese Unie – Euratom - blijft wel eigenaar van de reactor. De huidige vergunninghouder (GCO – Euratom) en NRG hebben eind december 2003 een aanvraag gedaan voor een nieuwe vergunning. Het gaat om het omschakelen van de reactor van hoogverrijkt uranium naar brandstof met laagverrijkt uranium, financiële garanties voor ontmanteling, een MER en een nieuw veiligheidsrapport.
Van Geel: Borssele onder voorwaarden langer open
Staatssecretaris van Milieu Van Geel (CDA) “staat niet afkerig tegenover het langer openhouden“ van de kerncentrale in Borssele. Hij zegt dat daar over te praten valt als de regeringsfracties CDA, VVD en D66 dat zouden willen. Met dit opzetje (hij wil “zelf niet het initiatief nemen“) heropent hij discussie, zet het regeerakkoord buitenspel en laat EPZ weten dat er wat te halen valt: want hij stelt dat de overheid een grote schadeclaim zal moeten betalen. Hij negeert het feit dat kans op toekenning van een schadeclaim, volgens Greenpeace juristen, klein is. In ruil voor openhouden moet EPZ dan geld vrijmaken voor duurzame energie. De fractie van CDA reageert afwachtend, en D66 negatief op het voorstel. In het Kamerdebat op 24 februari naar aanleiding van de uitspraken van Van Geel zegt Brinkhorst (minister EZ) dat de regering vast houdt aan sluiting in 2013.
Verdrag van Kyoto treedt in werking
Het Kyoto-protocol treedt in werking. Het Kyoto-protocol is het enige internationale akkoord met bindende doelen om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Het Protocol verplicht de rijke landen om tussen 2008 en 2012 wereldwijd 5,2 procent minder broeikasgassen uit te stoten ten opzichte van het niveau in 1990. Elk land is verplicht om een individueel doel te halen. Zo moet de EU de uitstoot van broeikasgassen met 8 procent reduceren. Binnen Europa heeft Nederland een individuele doelstelling van 6 procent. De Tweede Kamer heeft de ratificatie van het verdrag al in februari 2002 goedgekeurd.
Het Kyoto-protocol ontstond in 1997, maar de nodige cruciale details moesten toen nog worden ingevuld. Om van kracht te worden moet het Protocol door minimaal 55 landen worden geratificeerd. Tevens moeten de deelnemende landen samen verantwoordelijk zijn voor 55 procent van de wereldwijde kooldioxide-uitstoot. Aan deze randvoorwaarden wordt voldaan als de Russische Federatie eind 2004 toezegt mee te doen. Nu, negentig dagen later, treedt het verdrag in werking. Maar ook nu, en eigenlijk al in 1997, zijn wetenschappers van mening dat de doelstelling onvoldoende is, en wordt er gesproken over het Post-Kyoto-protocol. De bedoeling is dat dit verdrag in december 2009, in Kopenhagen, ondertekend zal worden.
Geen inzage financiële onderbouwing sluiting KCB
Het kabinet weigert de Kamer vertrouwelijk inzage te geven in de onderzoeksrapporten over de financiële gevolgen van de sluiting van Borssele. Van Geel heeft gezegd dat een schadeclaim van EPZ wel op kan lopen tot 1 miljard euro en oppert daarom de centrale langer open te houden. Hij weigert nu te laten zien waar dat bedrag op gebaseerd is.
Boetes voor bedrijven in Petten
Drie bedrijven in Petten (Mallinckrodt, ECN en NRG) zijn door de rechtbank in Alkmaar veroordeeld tot een boete van 25.000 euro wegens een groot aantal milieu overtredingen. Zo bleken bij in inval in september 2003 gevaarlijke stoffen, waaronder ook radioactief materiaal, onveilig opgeslagen, waren er opslagruimtes zonder vloeistofdichte vloer, ruimtes met gevaarlijke stoffen die vrij toegankelijk waren en chemicaliën die niet gescheiden werden bewaard. Er was 1 miljoen euro boete geëist, waarvan de helft voorwaardelijk. Onder andere de negatieve publiciteit rond de affaire was voor de rechtbank een reden tot strafverlaging.
Beslissing over Borssele 'nog dit jaar'.
In een brief aan de Kamer schrijft het kabinet dat het definitieve besluit over de toekomst van de kerncentrale in Borssele naar verwachting eind dit jaar valt. De komende maanden zijn om aanvullende gesprekken te voeren met de eigenaar van Borssele (EPZ) en de aandeelhouders (Delta en Essent) over welke extra inspanningen zij voor duurzame energie willen leveren, mocht de centrale langer openblijven. Bovendien wil het kabinet een analyse hebben van de maatschappelijke kosten en baten bij sluiting dan wel langer openhouden in 2013. Daarbij wordt gekeken naar ongevalsrisico, radioactief afval, proliferatie, terrorisme en CO2-uitstoot.
De juridische adviezen die het kabinet heeft ingewonnen, maakt het kabinet nog niet openbaar. De Tweede Kamer heeft daarom wel verzocht, maar het inwilligen van dit verzoek zou de juridische positie van de Staat kunnen schaden, aldus Van Geel.
Greenpeace stelt in een, twee dagen eerder gepubliceerd, juridisch advies, dat er geen redenen zijn om bij sluiting van de kerncentrale Borssele in 2013 een hoge schadevergoeding aan de EPZ toe te kennen. Nodig daarvoor is wel dat de regering publiekelijk en consequent moet vasthouden aan de in het regeerakkoord vastgelegde sluitingsdatum van 1 januari 2013. De EPZ kan daar rekening mee houden en de “voorzienbaarheid van de schade leidt tot vergaande beperking van de omvang van de schadevergoedingsplicht.” De beste oplossing is sluiting via de Kernenergiewet: “Gelet op de ruimte die aan de Staat toekomt om middels wetgeving regulerend op te treden, is de kans dat de EPZ langs deze weg haar eventuele schade vergoed krijgt (of dat de Kernenergiewet door de rechter buiten toepassing wordt gelaten) niet groot.”
Greenpeace schildert grote scheur op koepel
Enkele actievoerders van Greenpeace hangen op de koepel van de kerncentrale in Borssele grote doeken en schilderen daar grote scheuren op om te laten zien dat openhouden van de kerncentrale onverstandig is. Zo'n 40 activisten kunnen vrij gemakkelijk via ladders over de hekken op het terrein komen, de bewakingsdienst vol verbazing achter zich latend. De activisten zijn verkleed als kernafval-vaatjes en protesteren tegen het opleven van de discussie over kernenergie en de ontkenning van de problemen: Kernenergie is niet veilig, en er is ook geen oplossing voor het afvalprobleem. December 2007 wordt Greenpeace veroordeeld tot het betalen van 140.000 euro schadevergoeding aan de EPZ voor deze actie.