Pallas aanbesteding afgebroken door gebrek aan geld
NRG meldt dat de onderhandeling met het Argentijnse consortium INVAP (die juni 2009 door NRG werd gekozen uit een aantal kandidaten) over de bouw van de Pallas-reactor afgebroken zijn. Reden: onvoldoende financiële middelen. NRG wil nu meer geld van de overheid en het bedrijfsleven om tot de opdracht van het ontwerp en de bouw over te gaan. Naar verwachting zal nu, na een nieuwe aanbesteding, eind 2010 voor een bouwer gekozen worden. Volgens NRG is hiermee de bouw van Pallas mogelijk twee jaar vertraagd en kan de vertraging ook gevolgen hebben voor de locatiekeuze. Met de bouw is nu een half miljard euro gemoeid, twee keer het bedrag dat in 2008 nog werd genoemd.
Iraanse studenten winnen rechtszaak tegen Staat
De rechtbank in Den Haag heeft vonnis gewezen in een, door een aantal Iraanse studenten aangespannen civiele procedure tegen de Staat, over de Wijziging Sanctieregeling Iran 2007 en die "onverbindend verklaard". Deze Wijziging Sanctieregeling verbiedt iedereen met de Iraanse nationaliteit toegang tot een vijftal nucleaire installaties (de onderzoeksreactoren te Delft en Petten, de kerncentrale te Borssele, Urenco en COVRA) alsook toegang tot bepaalde onderdelen van masteropleidingen aan Technische Universiteiten in Nederland. De rechtbank heeft geoordeeld dat de Wijziging Sanctieregeling in strijd is met het verbod van discriminatie (zoals neergelegd in artikel 26 van het IVBPR) omdat voor het maken van onderscheid naar Iraanse nationaliteit een "objectieve en redelijke rechtvaardiging ontbreekt".
Op 12 juli wordt de regeling, met een onderdeel iets aangepast, opnieuw ingediend door BZ. Hiermee hoopt de regering tegemoet te komen aan de reden voor vernietiging (waartegen de Staat in beroep is gegaan) namelijk het feit dat het generiek om een bepaalde nationaliteit gaat. De wijzigingen betreffen het niet langer noemen van de locaties die verboden gebied zijn en het moeten "expliceren van de weigeringsgrond".
De staat verliest in juli 2011 ook in hoger beroep maar minister Rosenthal (Buitenlandse Zaken) zegt niet van plan te zijn het beleid te wijzigen en gaat in cassatie.
Borssele-aandelen Essent niet in handen RWE
Het Hof in Arnhem heeft in hoger beroep bepaald dat Essent zijn 50%-belang in de kerncentrale Borssele niet mag overdragen aan zijn nieuwe eigenaar, het Duitse RWE. Mede-eigenaar Delta uit Zeeland beroept zich met recht op statuten die aan de overdracht in de weg staan. Met de uitspraak neemt het Hof het oordeel van de kort geding-rechter over. Die bepaalde in juli 2009 dat uit de statuten die zijn opgemaakt tussen Essent en Delta volgt dat de aandelen in de kerncentrale in handen moeten zijn van publieke lichamen. Ook de oplossing die Essent en RWE bedacht hadden - alleen de economische overdracht van de aandelen, niet de juridische - mag niet van de rechter. Delta is eigenaar van de provincie Zeeland en gemeentes. Ook de Tweede Kamer wil dat de kerncentrale geheel in publieke handen blijft.
Bijna een jaar later, op 21 januari 2011, zal ook de Hoge Raad beslissen dat de aandelen niet in private handen mogen komen. Er loopt ook nog een bodemprocedure over de kwestie, waarin een definitief oordeel wordt geveld, maar dat kan nog jaren duren en lijkt achterhaald te worden door de actualiteit.
Link naar de uitspraak Hoge Raad, 21 januari 2011
Nederland krijgt nieuwe energie
Een energiescenario Nederland krijgt nieuwe energie, ontwikkeld door milieu- en duurzaamheidscommissies en werkgroepen van de belangrijkste politieke partijen, stelt dat er een verbod moet komen op de bouw van conventionele en niet-hernieuwbare energiecentrales (als basislast). Dat betekent in concreto, dat nieuwe olie- kolen- en kerncentrales geen vergunning moeten krijgen. In 2050 mag er in Nederland geen olie, kolen, aardgas en uranium meer worden gebruikt. Alle energie moet dan afkomstig zijn van hernieuwbare bronnen, zoals wind, zon en biomassa.
Het "partijoverstijgend voorstel voor een versnelde transitie naar een volledig hernieuwbare energievoorziening in 2050" is een initiatief van D66 en ondertekent door zes partijen (CDA, D66, PvdA, SGP, ChristenUnie en GroenLinks). Ook de VVD-milieuwerkgroep was bij het hele proces betrokken, maar trekt zich een dag voor de presentatie terug als de partij in de gaten krijgt dat kernenergie ook afvalt. Het is voor het eerst dat er zo'n breed politiek draagvlak is om de energievoorziening van Nederland volledig te verduurzamen.
Opwerkingsafval Dodewaard terug in Nederland
Een container met hoogradioactief afval van de gesloten kerncentrale Dodewaard is bij de Covra in Vlissingen aangekomen. Dodewaard is in 1997 stilgelegd en in 2000 is de laatste splijtstof vervoerd naar Sellafield. De gebruikte splijtstof van Dodewaard is bij Sellafield in Engeland opgewerkt (het scheiden van in theorie nog bruikbare stoffen). De hoogradioactieve en deels honderdduizenden jaren gevaarlijke splijtingsproducten zijn in glas gegoten, in stalen cilinders verpakt en worden om te beginnen honderd jaar bij Covra opgeslagen. Wat er daarna mee moet gebeuren is onduidelijk.
Volgens een woordvoerder van het RIVM is aan het oppervlak van de container een stralingsdosis van 400 microSievert per uur gemeten. Dit betekent dat een persoon die zich op de container zou bevinden binnen 2,5 uur de maximale wettelijk toegestane stralingdosis voor een jaar oploopt. De Atlantic Sprey heeft twee dagen lang doelloos op de Noordzee gevaren, omdat te veel tijd zat tussen het vertrek uit Engeland en de beoogde aankomst in Vlissingen-Oost.
NRG gaat lekkende afval voorlopig niet verwerken
Nadat een maand eerder problemen zijn bekendgemaakt, ziet NRG nu helemaal af van de bouw van een omvangrijke fabriek voor het sorteren en herverpakken van hoog- en middenhoog radioactief afval dat in Petten ligt opgeslagen (het zgh. 'historisch afval'. De beoogde fabriek werd enkele jaren geleden nog gezien als noodzakelijke faciliteit om het hoog radioactieve afval uit de onderzoeksreactor in Petten gereed te maken voor vervoer naar de COVRA in Borssele. De 1500 vaten zijn opgeslagen in circa 200 ondergrondse betonnen buizen, pluggen genoemd. In de afgelopen periode is tweemaal gebleken dat bij het uit de opslagbuis omhoog halen van geselecteerde vaatjes waarin ook PVC (plastic) is verpakt, deze zijn aangetast en de inventaris in de opslagbuis is terecht gekomen. NRG moet het hoogradioactieve afval scheiden, verwerken, compacteren en herverpakken voordat het aan Borssele kan worden aangeleverd. Er zijn twee alternatieven: de realisering van een sterk afgeslankte unit of uitbesteding van het werk.
In oktober 2008 is voor deze zgn HAVA-verpakkingsunit een vergunning afgegeven.
Opwerkingsverdrag met Frankrijk goedgekeurd
De Tweede Kamer keurt het verdrag met Frankrijk goed die de opwerking en terugzending van kernafval regelt. EPZ -eigenaar van de kerncentrale in Borssele- heeft nog een contract met Areva voor opwerking van brandstof uit de kerncentrale tot 2015. Wat er daarna gaat gebeuren (opwerking of directe opslag) is in theorie nog onduidelijk, maar de EPZ heeft altijd gezegd voorkeur te hebben voor de zeer vervuilende opwerking (waarbij uranium en plutonium gescheiden wordt van de rest). Directe opslag is ook niet mogelijk in de huidige HABOG, het gebouw bij de COVRA voor de tijdelijke opslag van hoogradioactief afval. Nieuwbouw zou minimaal 100 miljoen kosten, volgens demissionair minister van VROM, Huizinga. Door deze goedkeuring kan het aftransporteren van gebruikte splijtstofelementen naar de opwerkingsfabriek La Hague in Frankrijk, dat sinds 2006 stilgelegen heeft, weer hervat worden. Op 7 juni 2011 vindt het eerste transport plaats, begeleid door demonstraties en gehinderd door een aantal blokkades.
Tweede-Kamerverkiezingen, vorming kabinet-Rutte
Nadat ook Kabinet-Balkenende IV gevallen is op 20 februari over de Uruzgan-missie, volgen er op 9 juni vervroegde verkiezingen. De VVD en PVV zijn de grote winnaars, CDA de grote verliezer en Balkenende stapt uit de politiek.. Uit de kernenergiepassages in de verkiezingsprogramma’s is duidelijk dat kernenergie een belangrijkere rol speelt in het debat dan het lang heeft gedaan én dat de tegenstellingen groter zijn geworden. Van betekenis is verder dat de partijcongressen sommige standpunten corrigeren: zo heeft de programcommissie van de VVD een blunder gemaakt door in het concept te zeggen dat de VVD “kiest voor veilige kerncentrales van de 4de Generatie”. Dit standpunt wordt door de milieuorganisaties met gejuich ontvangen want zou het einde betekenen van de plannen voor nieuwe kerncentrales, omdat het minstens nog 30 jaar duurt voor die er zijn.
Pas begin oktober is er een nieuw kabinet: het Kabinet-Rutte, een VVD-CDA kabinet dat door de PVV gedoogd wordt en zo op de kleinst mogelijke meerderheid (76 zetels) in de Kamer uitkomt. Het is duidelijk dat ze graag een nieuwe kerncentrale willen en hun best zullen doen de vergunning nog in deze regeerperiode af te geven. Het ministerie van VROM (Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer) wordt opgeheven. Kernenergie valt nu onder het ministerie van Economische Zaken,Landbouw en Innovatie, iets waar kritiek op is want het is de grote aanjager van nieuwe kerncentrales en moet tegelijkertijd de vergunningen controleren en afgeven. Belangenverstrengeling ligt op de loer.
Richtlijnen milieueffectrapport Borssele II gepubliceerd
De richtlijnen voor het MER (Milieu Effect Rapport) voor Borssele 2 (Delta) zijn gepubliceerd door VROM minister Huizinga. Bij het vaststellen van de richtlijnen is het advies van de Commissie voor de MER (van 3 december 2009) geheel overgenomen. Op onderdelen is dit advies nader in-/aangevuld. In totaal zijn er ruim 1500 inspraakreacties ontvangen. Hoewel "de discussie over nut en noodzaak van kernenergie binnen het Nederlandse energiebeleid (…) niet in het kader van een individuele vergunningsaanvraag" past, dient Delta wel "te motiveren waarom zij, binnen haar visie en bedrijfsmodel, voor (een groter aandeel) kernenergie kiest."
Verder moet Delta in het milieueffectrapport voor een tweede kerncentrale onder andere
* de voor- en nadelen voor het milieu van alle onderdelen van de splijtstofketen behandelen: van uraniumwinning tot afvalopslag. Dat moet tot in detail gebeuren waar het gaat om aspecten die regelrecht met de beoogde locatie bij Borssele te maken hebben.
* ingaan op de elektriciteitsbehoefte en de ontwikkeling in Nederland met betrekking tot de geplande capaciteit(s-uitbreiding).
Richtlijnen voor MER Pallas
Ondanks het afbreken van de aanbesteding in februari, gaat de vergunningsprocedure voor de Pallas reactor gewoon door. Nadat de Nuclear Research and consultancy Group (NRG) op 17 november 2009 de startnotitie MER heeft ingediend "ten behoeve van de realisatie van de onderzoeksreactor Pallas ter vervanging van de huidige Hoge Flux Reactor", publiceert het ministerie van VROM (samen met Verkeer en Waterstaat) nu de richtlijnen waar het milieueffectrapport aan moet voldoen.
In de publiciteit wordt als belangrijkste reden voor de nieuwe reactor de productie van medische isotopen genoemd. Uit een in mei 2010 gepubliceerd onderzoeksrapport ('Medical Radioisotope Production Without A Nuclear Reactor') van de Stichting Laka blijkt dat het echter ook mogelijk is om de isotopen die gebruikt worden in de medische sector te produceren met versnellers. Dat is goedkoper en de productie is decentraal en dus niet zoals nu, afhankelijk van een klein aantal productie-reactoren, waardoor de aanvoer veel meer gegarandeerd is. Daarbij komt dat het afval veel minder radioactief is (en minder lang), en zijn een aantal inherente problemen van kernreactoren (c.q. kernenergie) niet aanwezig. Zo is er geen proliferatiegevaar omdat er geen hoogverrijkt uranium nodig is en zijn de veiligheidsproblemen veel geringer.