De ECN directeur Van den Kroonenberg schrijft dat we “niet te veel hulpbronnen moeten bewaren voor later”; de toekomstige generaties kunnen (moeten) zelf hun energie problemen wel oplossen. Ook het probleem van de opslag van radioactief kunnen we gerust over laten aan toekomstige ‘slimmere’ generaties, zegt hij in een interview in De Ingenieur.

De Raad van State vernietigt de vergunning van de kerncentrale in Dodewaard. De centrale draait daarom zonder geldige vergunning. Natuur en Milieu (die de procedures heeft gevoerd), eist dan ook het onmiddellijk stilleggen van de reactor. De vernietigde vergunning is een ‘opschoningsvergunning’ uit 1988, die de sterk verouderde oorspronkelijke vergunning uit 1968 plus een wirwar van latere wijzigingen moest vervangen. Natuur en Milieu bestreed de opschoningsvergunning omdat bij de aanvraag de inspraak- en adviesronde werd ontdoken; de aanvraag is niet gepubliceerd en niet bekend gemaakt aan provincie- of gemeentebesturen. Dit bezwaar wordt volledig onderschreven door de Raad van State, temeer omdat het een maatschappelijk zeer omstreden project betreft. De Raad van State stelt ook dat het veiligheidsrapport bij de opschoningsvergunning volstrekt benedenmaats is. Door de motivering van de RvS (dat “de ontwikkelingen in de leer der kernenergie alsmede ongelukken in buitenlandse kerncentrales tot gevolg hebben gehad dat calamiteiten en onregelmatigheden, welke in 1968 nog voor onmogelijk werden gehouden, thans minder onwaarschijnlijk worden geacht”) is het ook duidelijk dat de kerncentrale niet kan terugvallen op de oude vergunning. “De enige conclusie kan dan ook zijn dat de kerncentrale onmiddellijk wordt stilgelegd. Voor een illegaal draaiende kerncentrale is in ons land geen plaats”, concludeert Natuur en Milieu in haar persbericht.

Nadat de pers al weken lang bezweert dat alles veilig is, ondanks een hooglopend conflict bij de HFR -tussen reactortechnici en ECN-directie, sturen de operators nu een brief naar ECN en eigenaar Euratom, met daarin twijfels over de veiligheid van de reactor. Vooral het opvoeren van het vermogen van de reactor (van 20 naar 45MW) wordt gezien als problematisch. “Gelijk met het meer dan verdubbelen van de productie van de reactor is het koelsysteem opgezweept. In plaats van 2200 kubieke meter water stroomt er nu 4150 kubieke meter water doorheen. Op de leidingen, kleppen, lassen en bochten van het 25 jaar oude systeem is daardoor een vele malen hogere druk komen te staan dan bedoeld is. Uitgezonderd het aanbrengen van een nieuwe warmtewisselaar is nooit naar de leidingen gekeken. Je kunt je afvragen of ze na zo’n lange tijd nog wel intact zijn.” ECN reageert snel en stelt dat alles veilig is en dat ook de operators zich distantiëren van de brief. De pas opgerichte belangenvereniging van operators wordt snel daarna erkend door de ECN als partij in het conflict.

Het Kabinet gaat tot 1995 een gedoogvergunning aan de kerncentrale in Dodewaard geven. Dat deelt ze mee aan de Kamer naar aanleiding van het Kamerdebat en een motie waarin het kabinet verzocht werd bij voorkeur snel maar bovenal zorgvuldig te reageren op de uitspraak van de Raad van State. De Afdeling Geschillen van bestuur van de Raad van State heeft op 29 mei de uit 1988 daterende vergunning van Dodewaard vernietigd. Een meerderheid van de Kamer (CDA en VVD) vindt dat vervolgens weer prima. Een kort geding om de centrale toch te sluiten wordt vervolgens in oktober verloren. Op 12 maart wordt de gedoogvergunning door de Ministers van EZ, VROM en SZ afgegeven. De inspraakprocedure daar voor was op 28 december gestart, maar milieuorganisaties boycotten de inspraak, ze noemen het “een schijnprocedure die het illegaal laten draaien van de kerncentrale een officieel tintje moet geven”.
Een gedoogvergunning is een typisch Nederlandse mogelijkheid van de regering om een rechterlijke beslissing te negeren. Deze mogelijkheid wordt bij kernenergie-installaties vaak gebruikt en maakt het voeren van juridische procedures een vrijwel zinloze en frustrerende exercitie.