Energierapport 2008
Het Energierapport 2008 van de ministers van Economische Zaken, Buitenlandse Zaken en VROM is uit. Volgens het persbericht: "Er is een fundamentele verandering van onze energievoorziening nodig om het hoofd te bieden aan de stijgende energievraag en de stijgende CO2-uitstoot die op hun beurt leiden tot stijgende energieprijzen. De energievoorziening moet schoner, slimmer en gevarieerder. De transitie biedt grote kansen voor Nederland en het Nederlandse bedrijfsleven. Het kabinet investeert in de jaren 2008 tot en met 2011 bijna 7,5 miljard euro in de energievoorziening, intensiveert het internationale energiebeleid en past de wet- en regelgeving aan om de werking van de energiemarkten en het investeringsklimaat te verbeteren. Samen met marktpartijen gaat het kabinet Nederland als gasrotonde uitbouwen, de Noordzee ontwikkelen als duurzame energiebron en zorgen voor een slimme en flexibele energie-infrastructuur."
En over kernenergie: "Het denken over kernenergie in de toekomstige brandstofmix mag niet stil staan. Een aantal scenario's zullen de komende periode verder worden uitgewerkt, zodat een volgend kabinet een verantwoord besluit kan nemen over de toekomstige inzet van kernenergie in Nederland". Die scenario's zijn: * geen nieuwe kerncentrale (“tenzij inherent veilig”); * vervanging van Borssele; * méér kernenergie. Wat de zin is van een scenario zonder kernenergie, "tenzij inherent veilig" is onduidelijk. Uit antwoorden bij het debat over het energierapport blijkt nog wel dat de regering “ingebruikname van een eventuele nieuwe kerncentrale in Nederland niet gemakkelijk mogelijk [lijkt] voor 2020.” De “totale procedure in Nederland voor een nieuwe kerncentrale” duurt namelijk naar verwachting “9,5 tot 13 jaar”.
Lees hier het Energierapport [pdf, 3.8MB]
Samenwerking met België over opslag radioactief afval
NRG en COVRA hebben het initiatief genomen om met België te praten over eindberging van radioactief afval. "Het Nederlands onderzoek naar eindberging concentreert zich voornamelijk op de wetenschappelijke en technische aspecten van veiligheid en haalbaarheid van een eindberging in Nederland." "Aan de maatschappelijke acceptatie van eindberging is nog weinig aandacht gegeven. De relatief kleine hoeveelheid Nederlands afval en complexe en lange voorbereidingstijd voor eindberging, maken een zuiver nationaal onderzoeksprogramma minder aantrekkelijk." België onderzoekt eindberging van afval in diep ondergrondse Boomse klei, een formatie die zowel in Nederland als in België voorkomt. "Ook hebben de Belgen ervaring met het creëren van draagvlak en het betrekken van de lokale bevolking bij het besluitvormingsproces voor een eindbergingsfaciliteit", aldus NRG.
Borssele wil nu toch MOX
EPZ onderzoekt nu toch de inzet van MOX-brandstof (een mengsel van uranium en plutonium) in Borssele. Het bedrijf dient een startnotitie voor een vergunningsaanvraag in bij het ministerie van VROM. In de huidige bedrijfsvergunning is de inzet van MOX niet toegestaan. EPZ zal naar verwachting in de eerste helft van 2009 een Milieu Effect Rapport (MER) indienen. Het bedrijf zegt vooral uit economische motieven voor MOX te kiezen, uranium is gewoon te duur geworden.
Pallas: consortiums gaan “conceptueel ontwerp” indienen
NRG is in onderhandeling met drie consortiums voor de bouw van de nieuwe onderzoeksreactor Pallas in Petten. De drie (waaronder een samenwerkingsverband van Ballast Nedam met het Franse Areva) worden uitgenodigd een ‘conceptueel ontwerp’ in te dienen. In 2009 moet dan het definitieve concept worden gekozen en dan zal de reactor “volgens de Europese aanbestedingsregels” worden aanbesteedt. Met de bouw is naar verwachting een bedrag van 250 miljoen euro gemoeid. Tegelijkertijd start NRG op advies van VROM het vergunningentraject. Uitgangspunt is al in 2009 de milieueffectrapportage voor nieuwbouw te kunnen laten maken. De reactor zou dan in 2015 in bedrijf moeten komen.
Mogelijke locaties kerncentrales blijven gehandhaafd
In juli 2007 heeft de minister van VROM al meegedeeld dat het ‘waarborgingsbeleid kerncentrales’ van kracht blijft. Nu stemt de ministerraad in met het derde Structuurschema Elektriciteitsvoorziening (SEV III). Dit is de planologische kernbeslissing (pkb) waarin ruimte wordt gereserveerd voor grootschalige productie en transport van elektriciteit. In het SEV III zijn ook de vijf locaties opgenomen waarvoor het waarborgingsbeleid kernenergie vooralsnog blijft gehandhaafd. Het gaat hier om de locaties Moerdijk, Westelijke Noordoostpolderdijk, Maasvlakte, Eems en Borssele. Moerdijk en Westelijke Noordoostpolderdijk scoren slecht in het kader van het SEV III verrichte globale onderzoek. Op basis van nader onderzoek volgt in de pkb deel 3 definitieve besluitvorming over het handhaven of laten vallen van waarborgingslocaties.
Rapportage storingen nucleaire installaties 2007
In 2007 hebben zich in de Nederlandse nucleaire installaties 15 storingen voorgedaan: waarvan 5 in Borssele, 1 bij de GCO (Petten), 2 bij de HOR Delft, 7 bij NRG (w.o. 2 HFR). Dit blijkt uit het jaarlijkse overzicht over de storingen in de nucleaire installaties in 2007 dat de Kernfysische Dienst publiceert in september 2008.
Verhagen over 'verzekerde levering nucleaire brandstof'
De minister van Buitenlandse Zaken, Verhagen, heeft een brief gestuurd aan de Kamer over ‘verzekerde leverantie van nucleaire brandstof’. De Urenco-partnerlanden willen "bijdragen aan het ontwikkelen van (non-discriminatoire) back-up instrumenten voor verzekerde leverantie van nucleaire brandstof". De nadruk in de discussie ligt er "thans vooral op om geïnteresseerde afnemerlanden uitzicht te kunnen bieden op verzekerde leveranties in ruil waarvoor deze landen ertoe zouden moeten worden bewogen af te zien van eigenstandige activiteiten in de brandstofcyclus." Afzien dus van een recht dat landen volgens het Non-Proliferatie Verdrag hebben, en dat vooral om de industriële belangen te verdedigen van Urenco. Het heeft alles te maken met de problemen rond uraniumverrijking in Iran en de pogingen van Westerse staten om verrijking en opwerking weer te monopoliseren in verband met de proliferatie van technologie waarmee kernwapens geproduceerd kunnen worden.
Begin mei 2009, laat minister Verhagen de Kamer weten dat het initiatief is mislukt: "de voorwaarde" (afzien van splijtstofcyclus) "is een gepasseerd station en (…) onhaalbaar gebleken". "Veel landen", moet hij toegeven "zien een dergelijke voorwaarde als discriminerend en een onaanvaardbare aantasting van hun rechten onder het non-proliferatieverdrag."
Te veel incidenten in Borssele
Het aantal incidenten in Borssele is in 2006 zo toegenomen dat de toezichthouder (de Kernfysische Dienst –KFD) aan de EPZ een brief heeft gestuurd waarin ze daarover haar zorg uit spreekt. EPZ zegt een verbeterproces in gang te hebben gezet, waarvan de resultaten op korte termijn zichtbaar zouden moeten zijn. Minister Cramer antwoord later op Kamervragen, dat het niet de bedoeling was dat de brief waarin de KFD aan de exploitanten vraagt zorg te dragen dat het aantal incidenten afneemt, openbaar zou worden. Ze schrijft ook dat het nog te vroeg is om te stellen dat Borssele niet (meer) aan het convenant over openhouden van de centrale voldoet, omdat daar immers in staat dat de kerncentrale tot de veiligste van de wereld moet behoren.
VROM: Te weinig geld voor ontmanteling Dodewaard
Er blijken al lang onderhandelingen gevoerd te worden over het overdragen van de kerncentrale in Dodewaard aan de Covra. Struikelblok is vooralsnog het bedrag dat GKN heeft gereserveerd voor de ontmanteling en de termijn van ontmanteling: 40 jaar. De Covra liet al in juli 2006 weten Dodewaard te willen kopen: "Wij zien de kerncentrale in Dodewaard als een blok afval", volgens de directeur. "Radioactief afval is ons werk. Het ligt dus voor de hand dat het complex bij ons terechtkomt." Het ministerie van VROM wil dat Covra Dodewaard overneemt en afbreekt voor het einde van de vergunning (2045). De eigenaar van de centrale schat de kosten van ontmanteling op 130 miljoen euro. Volgens de beoogde nieuwe eigenaar, de Covra, gaat ontmanteling echter minstens 230 miljoen kosten. Volgens het VPRO-programma Argos onderzoekt het ministerie de mogelijkheid om via juridische weg extra geld af te dwingen van de huidige eigenaar van de kerncentrale voor de ontmanteling.
De Argos uitzending van 7 september 2007: De stralende erfenis van Dodewaard [archief]
VROM: "geen dumping afval Urenco in Rusland"
De Raad van State beslist dat Urenco door mag gaan met de transporten van verarmd uranium naar Rusland. De eis van Greenpeace dat de vergunning vernietigd moet worden, wordt afgewezen. De RvS volgt hiermee het standpunt van VROM dat het transporteren van uranium door Urenco naar Rusland geen dumping van radioactief afval is. Het gaat om het verarmd uranium dat Urenco (ook de verrijkingsfabriek in Almelo) volgens een in 1996 getekend contract vervoerd naar Rusland, met als officiële reden herverrijking tot natuurlijk niveau. Volgens de minister gaat het niet om afval, want het is een grondstof en een deel ervan (20% volgens de minister) wordt aan Urenco teruggeleverd. En er zijn ook "geen indicaties dat de opslag (…) op een niet adequate wijze plaatsvindt". Volgens sommige experts is het percentage splijtbaar U-235 in het uranium ondertussen zo laag dat het economisch gezien onzin is om dat naar Rusland te vervoeren voor herverrijking. Door die lage 'tails assay' is het percentage dat terug komt zo weinig, dat er gesproken moet worden van de facto dumping. Berekend is dat het voor Urenco economisch zeer voordelig is om het uranium in Rusland te laten herverrijken, nog afgezien of er natuurlijk uranium terugkomt, omdat men het verarmd uranium anders als radioactief afval in Nederland op moet slaan.
Op 22 januari 2008 wordt bekend dat Rusland niet alleen herverrijkt tot natuurlijk U-235 niveau (0,8%), maar zelfs tot 4,5%. En dat is opmerkelijk. "Vanwege deze 'concentratie' is de terug te zenden hoeveelheid in verhouding veel minder", schrijft de minister, en houdt nog steeds vol dat het niet om dumpen van afval gaat.
Ook in hoger beroep geeft de Raad van State in april 2008 Greenpeace ongelijk: Urenco mag doorgaan met de transporten.
Uitspraak Raad van State, 23 april 2008