Minister dreigt met ‘aanwijzing’ mogelijkheid opslag
Opnieuw dreigt de Rijksoverheid passages uit een provinciaal streekplan te vernietigen. In het Streekplan Fryslân van de provincie Friesland staat dat Friesland nimmer zal meewerken aan de bouw van een kerncentrale en ook dat de ondergrondse opslag van radioactief of chemisch afval taboe is (net als gaswinning onder de Waddenzee). Voor minister Winsemius (VROM) is het nu menens, schrijft hij: VROM legt al drie jaar uit dat het Streekplan in strijd is met het Rijksbeleid en spreekt zijn teleurstelling uit over het feit dat de provincie volhardt. Als laatste middel kan de minister besluiten om 'aanwijzingen' te geven, wat neerkomt op het overschrijven van de provinciale plannen. Friesland heeft nog nooit te maken gehad met het zware middel van een aanwijzing, maar de provinciale politiek ziet in de laatste waarschuwing geen aanleiding om de gevraagde aanpassingen alsnog te doen. Ook zo'n aanwijzing zal aan de Tweede Kamer moeten worden voorgelegd en, zo is de verwachting, die zal zich niet zomaar achter VROM scharen.
EPZ: weer onderzoek naar MOX
Nu de bedrijfsduur van Borssele is vastgesteld, doet de EPZ, volgens Van Geel, weer onderzoek naar de mogelijkheid van het gebruik van MOX-brandstof in de centrale. Een eerder onderzoek concludeerde dat het gebruik van MOX technisch mogelijk was, maar, zo deelde EPZ mee, door onduidelijkheid over de bedrijfstijd was onduidelijk of de aanpassingen economische verantwoord waren. Al het plutonium uit Borssele wordt “overgedragen aan derden” (Areva, in dit geval) die het gebruikt (kan gebruiken) voor de MOX-productie van haar internationale klanten. Uit antwoorden op Kamervragen in oktober is duidelijk geworden dat EPZ al haar (verse) uranium betrekt uit Kazakstan.
Rapportage storingen nucleaire installaties 2006
In 2006 hebben zich in de Nederlandse nucleaire installaties 25 storingen voorgedaan: waarvan 17 in Borssele, 1 bij de ECN, 2 bij de HOR Delft, 4 bij NRG, (w.o. HFR) en 1 bij de verrijkingsfabriek Urenco in Almelo. Dit blijkt uit het jaarlijkse overzicht over de storingen in de nucleaire installaties dat de Kernfysische Dienst publiceerd in oktober 2007.
ECN neemt KEMA-belang in NRG over
ECN Nucleair neemt het belang van 30% over dat KEMA sinds de oprichting in oktober 1998 in NRG had. De ECN heeft al een meerderheidsbelang van 70% in NRG. De KEMA heeft daarmee na ruim 50 jaar haar bemoeienis met kernenergie afgesloten. NRG zal nu als zelfstandige stichting samen met het ECN onder een holding gaan opereren, hetgeen, volgens het jaarverslag zal “recht doen aan zowel de wenselijke synergie tussen NRG en ECN als de eigen identiteit van beide stichtingen.”
Tweede-Kamerverkiezingen, vorming kabinet-Balkenende IV
Bij deze vervroegde verkiezingen, nodig door de val van het kabinet-Balkenende III, blijft het CDA wederom de grootste partij. Grote winnaar is de SP. De Partij voor de Vrijheid (Wilders) komt nieuw in de Kamer en de ChristenUnie verdubbelt. PvdA en VVD verliezen beide fors. Lijst Fortuyn (voorheen LPF) verdwijnt uit de Kamer en Partij voor de Dieren komt nieuw in de Kamer. In februari 2007 treedt het kabinet-Balkenende IV aan dat bestaat uit CDA, PvdA en ChristenUnie. In het regeerakkoord staat: "Er worden deze kabinetsperiode geen nieuwe kerncentrales gebouwd. De kerncentrale Borssele blijft open."
Alle tien partijen die in de Kamer komen, hebben zich in de programma’s uitgelaten over kernenergie, daarmee duidelijk makend dat het publieke en politieke debat weer groeit. Al gaat de discussie (na de beslissing over het langer openblijven van Borssele) nu meer over nieuwe kerncentrales. CDA: kernenergie is optie in transitieperiode. CU: geen nieuwe kerncentrale. D66: nieuwe kerncentrales niet eerste voorkeur. GroenLinks: Borssele alsnog per 2013 sluiten. PvdA: geen nieuwe kerncentrales. PvdD: afschaffen kernenergie. PVV: bouw nieuwe kerncentrales. SGP: kernenergie aanvaardbaar, Borssele uitstekende locatie tweede kerncentrale. SP: Kernenergie geen oplossing voor energieprobleem. VVD: Kernenergie essentieel onderdeel van de mix.
Vermogen Borssele groter
De kerncentrale Borssele wordt stilgelegd voor de jaarlijkse splijtstofwisseling, maar ook voor een grote opknapbeurt van 60 miljoen. De tussentijdse stop wordt ook gebruikt om de hoge en lage drukturbines in het conventionele deel van de centrale te vernieuwen. Door de turbines aan te passen neemt het vermogen van de kerncentrale met 35 MW toe tot 450 MW (netto).
Randvoorwaarden voor kerncentrales
Van Geel stuurt de Notitie ‘Randvoorwaarden voor nieuwe kerncentrales’ naar de Tweede Kamer. Het feit dat Van Geel de randvoorwaarden naar de Kamer stuurt wekt enige verwondering: het intussen demissionaire Kabinet gaat door als minderheidskabinet en zal daarom controversiële onderwerpen niet behandelen. Niemand zou het dus vreemd vinden als dit over de verkiezingen heen zou worden getild. Toch kiest Van Geel daar niet voor en geeft nu de indruk dat hij het snel door wil drukken.
Als bijlage van de Randvoorwaarden zijn een aantal rapporten over opinies, financiële zekerheid en overzicht van nieuwe types.
In de brief van Van Geel staat een aantal opmerkelijke zaken: zo mag er alleen een nieuwe kerncentrale komen als er een oplossing is voor het kernafvalprobleem. Maar: ondertussen mogen procedures doorlopen worden en mag er wel gebouwd worden. Binnen tien jaar “moet er door de overheid een beslissing zijn genomen over de eindbestemming voor het radioactief afval,” behalve als de “Europese regelgeving tot een besluit op een eerdere datum verplicht.“ Hij stelt dat “alleen geologische berging (in de diepe ondergrond) van hoogradioactief afval“ bij de huidige stand van de wetenschap en techniek een “echte oplossing“ is.
Bij het kamerdebat eind oktober zegt de PvdA geen veto uit te willen spreken over een nieuwe kerncentrale maar wel de voorwaarden zo streng te willen maken dat de bouw de facto onmogelijk wordt. Van Geel zegt dat juist niet onmogelijk te hebben willen maken, en heeft van Delta begrepen dat hij dat ook niet gedaan heeft. Hij had graag gewild dat, net als in Finland, er bij aanvang van de bouw een oplossing was voor de definitieve opslag van kernafval, maar dat zou betekenen, zo zei hij letterlijk, dat “het er dan nooit van zou komen.”
Edoch, de Randvoorwaarden blijven een voorstel, de Kamer praat er niet eens verder over.
Industrie hoopt weer op orders kernfusie
Een Nederlands samenwerkingsverband onder de naam ‘Een frontlinie Nederlandse deelname in ITER’ (ook vaak aangeduid als ITER-NL) krijgt 15 miljoen euro uit het Fonds Economische Structuurversterking (FES). Met dit project wil een consortium van Nederlandse industrie en kennisinstellingen zich “sterk maken voor een krachtige Nederlandse inbreng“ in het internationale kernfusieproject dat in Zuid-Frankrijk wordt gebouwd. Initiatiefnemers voor dit project zijn TNO en de instituten waar fundamenteel fusie-onderzoek wordt uitgevoerd: FOM en NRG. Het is niet de eerste keer dat de industrie samenwerking aankondigt om een deel van de kernfusie-taart te krijgen, 21 jaar geleden heette het Dutch Scientific.
Op 28 juni 2005 is na jarenlang touwtrekken beslist dat de ITER gebouwd wordt in Cadarache, Zuid-Frankrijk. De (nu al geschatte) 11 miljard euro kostende experimentele fusie-reactor moet in 2015 in bedrijf komen. De opvolger, de demonstratiefusiereactor (DEMO) zal dan te zijner tijd (als het ooit zover komt) in Japan gebouwd gaan worden. Daarna zal er dan evt. een commerciële fusiereactor gebouwd moeten gaan worden.
“80% minder CO2 mogelijk zonder kernenergie”
Greenpeace presenteert een scenario voor een schone en klimaatveilige energievoorziening: ‘De Nederlandse energierevolutie’, voor een energievoorziening zonder kernenergie en zonder CO2-opslag. Volgens het scenario (berekend door het Duitse Lucht- en Ruimtevaart Instituut) kan Nederland de uitstoot van CO2 in 2020 met 30% verminderen en met bijna 80% in 2050. In eerste instantie nemen de kosten toe, maar uiteindelijk komen ze veel lager uit dan in het referentie-scenario van de EU. Noodzakelijk is dat het nieuwe kabinet 200 miljoen euro per jaar extra vrijmaakt voor duurzame energie en groots inzet op efficiënter energiegebruik. Daarnaast moet vol worden ingezet op windenergie (vooral op zee), zonne-energie, waterkracht en energie uit biomassa en biogas.
Het energiescenario van Greenpeace[*].
Delta: Borssele II in 2016 in bedrijf
De directeur van Delta, Boerma, zegt dat er in 2016 een nieuwe kerncentrale in bedrijf kan komen in Borssele. Delta (50% eigenaar van Borssele-1) denkt goed uit de voeten te kunnen met de Randvoorwaarden die Van Geel opstelt. Hij verwacht dat een kerncentrale ongeveer 2 miljard euro zal gaan kosten en zoekt financiers. Boerma denkt 5 jaar nodig te hebben om een vergunning te krijgen en 5 jaar voor de bouw. Dan zou 2016 goed mogelijk moeten zijn.